Milliyetçilik ve Cumhuriyetçilik İlkeleri
Milliyetçilik İlkesi
Atatürk'ün ilkeleri kısaca açıklamaları arasında önemli bir yer tutan Milliyetçilik ilkesi, milletini sevmek ve yüceltme amacını benimsemek olarak tanımlanabilir.
Milliyetçilik ilkesinin temel özellikleri:
- Milli birlik ve beraberliği sağlama amacındadır.
- Ayrıştırıcı değil birleştiricidir.
- Türk ırkının üstünlüğüne değil, ulusların eşitliği temeline dayanır. Bu nedenle ırkçı değildir.
- Temelinde tam bağımsızlık vardır. Ülke ve millet bütünlüğüne önem verir.
- Türk milletinin maddi ve manevi değerlerini korumayı amaçlar.
Örnek: Milliyetçilik ilkesi doğrultusunda yapılan inkılaplar arasında TBMM'nin açılması, Kabotaj Kanunu, Kapitülasyonların kaldırılması ve İzmir İktisat Kongresi sayılabilir.
Cumhuriyetçilik İlkesi
Cumhuriyetçilik ilkesi nedir? sorusunun cevabı, devletin yönetim şekli olarak cumhuriyeti kabul etmek, bu yönetimi benimsemek ve onu korumaktır.
Cumhuriyetçilik ilkesinin temel özellikleri:
- Egemenliğin millete ait olduğu yönetim biçimidir.
- Herkesin seçme ve seçilme hakkı vardır.
- Cumhurbaşkanı ve devlet yöneticilerini halk seçer.
Örnek: Cumhuriyetçilik ilkesi doğrultusunda yapılan inkılaplar arasında TBMM'nin açılması, anayasaların kabul edilmesi, saltanatın kaldırılması, Cumhuriyetin ilanı, halifeliğin kaldırılması ve siyasi partilerin kurulması sayılabilir.
Bu iki ilke, Atatürk'ün ilkeleri ve inkılapları arasında önemli bir yer tutar ve Türkiye Cumhuriyeti'nin temel taşlarını oluşturur. Milli egemenlik ve ulusal bağımsızlık kavramları, bu ilkelerin özünde yer alır.