Osman Bey Dönemi (1299-1326)

Osman Bey, Osmanlı Devleti'nin kuruluş döneminin ilk padişahıdır. Lakabı Fahruddin'dir. Bu dönemde önemli fetihler ve gelişmeler yaşanmıştır:

• 1298'de Karacahisar alınıp başkent yapıldı.
• 1300'de Yarhisar, Yenişehir ve İnegöl alındı.
• 1302'de Bizans tekfurları ile Koyunhisar (Bafeon) Savaşı yapılıp kazanıldı. Bu, ilk Osmanlı-Bizans savaşıdır.
• Bilecik başkent oldu ve buradaki demir madeni işlenerek ordunun silah ihtiyacı karşılandı.
• 1308'de Karahisar alındı.

Highlight: Koyunhisar Savaşı, Osmanlı Devleti'nin Bizans ile yaptığı ilk savaş olması bakımından önemlidir.

Osman Bey Döneminin Diğer Gelişmeleri

• İlk defa vergi alındı (Bac)
• İlk defa para bastırıldı (Bakır para, adı Akçe)
• İlk defa kadı ataması yapıldı (İlk kadı Dursun Fakih)
• İlk defa timar sistemi uygulandı

Definition: Timar sistemi: Osmanlı Devleti'nde toprak yönetimi ve asker yetiştirme amacıyla uygulanan bir sistemdir.

Orhan Bey Dönemi (1326-1362)

Orhan Bey, Osmanlı Devleti'nin kuruluş döneminin ikinci padişahıdır. Lakabı İhtiyaruddin'dir. Bu dönemde önemli fetihler ve gelişmeler yaşanmıştır:

• 1326'da Bursa alınıp başkent yapıldı.
• 1329'da Bizans ile Palekanon (Maltepe) Savaşı yapılıp kazanıldı.
• 1330'da İznik fethedilip başkent yapıldı.
• 1337'de İzmit alındı.
• 1345'de Karesi Beyliği alındı.
• 1353'de Çimpe Kalesi alındı (Rumeli'deki ilk toprak parçası).
• 1354'de Gelibolu fethedildi.

Quote: İbni Batuta, Orhan Bey için "Türkmen hükümdarlarının en ulusu" şeklinde Seyahatname adlı eserinde bahsetmiştir.

Orhan Bey Döneminin Diğer Gelişmeleri

• Gümüş para (Akçe / Sikke) basıldı.
• İlk kez divan kuruldu ve vezir atandı.
• İlk kez iskan (yerleştirme) politikası uygulandı.
• İlk kez Rumeli'ye geçildi.
• Yaya ve müsellem adıyla ilk ordu kuruldu.
• İlk defa bir devlete son verildi (Karesi Beyliği).
• İlk defa tersane açıldı.
• İlk defa medrese açıldı ve müderris ataması yapıldı.
• İlk defa kul sistemi uygulandı.
• İlk kez bir hükümdar Sultan unvanı kullandı.

Highlight: Orhan Bey dönemi, Osmanlı Devleti'nin kuruluş aşamasında birçok ilkin gerçekleştiği önemli bir dönemdir.

Osmanlı Devleti'nin Kuruluş Dönemindeki Siyasi Ortam

14. yüzyıl başlarında Yakın Doğu'daki siyasi durum, Osmanlı Devleti'nin kuruluşu için uygun bir zemin hazırlamıştı. Bu dönemde bölgede çeşitli devletler ve beylikler bulunmaktaydı:

15. İlhanlılar: İran'da kurulmuş, Türkiye Selçuklu Devleti'ni 1243 Kösedağ Savaşı'nda yenmiştir.

16. Altın Orda: Karadeniz'in kuzeyinde kurulmuş, Rusların güneye inmesini engellemiştir.

17. Memlüklüler: Mısır'da kurulmuş, halifeliği korumuş ve Baharat Yolu'nu kontrol etmiştir.

18. Türkiye Selçuklu Devleti: 1075'te kurulmuş, 1308'de yıkılmıştır.

19. Bizans İmparatorluğu: Çöküş döneminde olup, merkeziyetçiliğini kaybetmiştir.

20. Trabzon Rum İmparatorluğu: 1461'de Fatih Sultan Mehmet tarafından ortadan kaldırılacaktır.

21. Sırp, Macar, İngiliz, Fransa, Venedik, Ceneviz gibi diğer devletler ve beylikler.

Highlight: Bizans'ın zayıflaması ve Avrupa'daki siyasi karışıklıklar, Osmanlı Devleti'nin hızla büyümesine zemin hazırlamıştır.

Osmanlı Devleti'nin Hızlı Büyüme Nedenleri

• Merkeziyetçi devlet yapısı
• Yetenekli ve vizyoner padişahlar
• Timar ve iskan politikasının uygulanması
• Fethedilen bölgelerde hoşgörü politikası (istimalet)
• Güçlü bir orduya sahip olması
• Gaza ve cihat faaliyetlerinin yoğunlaşması
• Avrupa'da feodalite ve siyasi parçalanmanın hakim olması

Vocabulary: İstimalet: Osmanlı Devleti'nin fethettiği bölgelerde uyguladığı hoşgörü ve kalpleri kazanma politikası.

Osmanlı Devleti'ne Destek Veren Gruplar

• Ahiler
• Gaziyan-ı Rum (Anadolu Gazileri)
• Fakiyan-ı Rum
• Abdalan-ı Rum (Alperenler)
• Bacıyan-ı Rum (Anadolu kadınları)
• Bilim insanları, dervişler ve ozanlar

Example: Ahiler, esnaf teşkilatı olarak Osmanlı Devleti'nin kuruluşunda önemli rol oynamıştır.