Siyasi Alanda Yapılan İnkılaplar

Atatürk'ün yaptığı inkılaplar arasında siyasi alanda gerçekleştirilenler önemli bir yer tutar. Bu sayfada, Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin açılması ve bu meclisin özellikleri ele alınmaktadır.

1. Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin Açılması (23 Nisan 1920): TBMM'nin açılması, ulusal egemenlik ilkesinin hayata geçirilmesi açısından büyük önem taşır. Son Osmanlı Mebusan Meclisi'nin İtilaf Devletleri tarafından basılması, TBMM'nin açılmasını hızlandırmıştır.

Highlight: TBMM, güçler birliği ilkesini benimsemiş, kurucu meclis niteliğinde olmuş ve "Egemenlik milletindir" ilkesini temel almıştır.

TBMM'nin özellikleri:

• Parti yoktur, grup vardır.
• Tek inkılabı Saltanatı kaldırmaktır.

TBMM'nin çıkardığı önemli kanunlar:

1. Ağnam Vergisi'nin 4 katına çıkarılmasına dair Kanun
2. Hıyanet-i Vataniye Kanunu
3. Firariler Kanunu
4. Başkomutanlık Kanunu
5. Saltanatın Kaldırılmasına Dair Kanun

Example: Hıyanet-i Vataniye Kanunu, vatana ihanet suçlarını düzenleyen ve cezalandıran bir kanundur.

Atatürk'ün çıkardığı kanunlar, yeni Türkiye Cumhuriyeti'nin hukuki temellerini oluşturmuş ve devletin yapılanmasında önemli rol oynamıştır.

Atatürk İlkeleri

Bu sayfada, Atatürk'ün ilkeleri kısaca açıklamaları ile birlikte ele alınmaktadır. Bu ilkeler, Türkiye Cumhuriyeti'nin temel değerlerini ve hedeflerini yansıtır.

1. Cumhuriyetçilik: Anahtar Kelimeler: Yönetim, Meclis, Parlamento, Muhalefet, Çok Parti, Seçim, Seçme-Seçilme, Ulus İradesi, Ulusal Egemenlik, Demokrasi, Hakimiyet

Example: Cumhuriyetçilik ilkesinin uygulamaları arasında Saltanatın Kaldırılması, Çok Partili Hayata Geçiş ve Cumhuriyet'in İlanı sayılabilir.

2. Milliyetçilik (Ulusçuluk): Anahtar Kelimeler: Siyasi Bağımsızlık, Ekonomik Bağımsızlık, Kültürel Bağımsızlık, Vatan, Millet, Bayrak, Dil ve Kültür Birliği

Example: Milliyetçilik ilkesinin uygulamaları arasında Kapitülasyonların Kaldırılması, Kabotaj Kanunu, Türk Tarih Kurumu ve Türk Dil Kurumu'nun kurulması yer alır.

3. Halkçılık: Anahtar Kelimeler: Eşitlik, Adalet, Sosyal Devlet, Sosyal Dayanışma, Kaynaşmış Sınıfsız Toplum, Ünvan Kaldırma

Example: Halkçılık ilkesinin uygulamaları arasında Aşar Vergisinin Kaldırılması, Şapka Kanunu, Soyadı Kanunu, Medeni Kanun ve Seçme-Seçilme Hakkı sayılabilir.

4. Laiklik: Anahtar Kelimeler: Din ve Devlet Ayrılığı, Akılcılık, Bilimsellik, Mantık, Din ve Vicdan Hürriyeti, Fikir-Düşünce-İfade Özgürlüğü

Highlight: Laiklik ilkesi, en çok inkılabın yapıldığı alandır ve özellikle hukuk alanında etkili olmuştur.

Example: Laiklik ilkesinin uygulamaları arasında Saltanatın Kaldırılması, Halifeliğin Kaldırılması, Şeriye ve Evkaf Vekaleti'nin Kaldırılması, Tevhid-i Tedrisat Kanunu ve Medreselerin Kapatılması yer alır.

Atatürk'ün laiklik anlayışı, din ve devlet işlerinin birbirinden ayrılması, akılcılık ve bilimselliğin ön plana çıkarılması üzerine kuruludur.

Atatürk İlkeleri (Devamı)

Bu sayfada, Atatürk ilkelerinin amacı doğrultusunda oluşturulan Devletçilik ve İnkılapçılık ilkeleri ele alınmaktadır.

5. Devletçilik: Anahtar Kelimeler: Ekonomik Model, Düzenleyici-İşletmeci-Girişimci, Kamulaştırma, Planlı Ekonomi, Bankalar, Devlet Yatırımları

Example: Devletçilik ilkesinin uygulamaları arasında I. ve II. Beş Yıllık Sanayi Planları, KİT'ler, Etibank ve Sümerbank'ın kurulması, şirketlerin millileştirilmesi sayılabilir.

Highlight: Türkiye, başlangıçta ekonomide liberalizmi savunmuş ancak 1929 Dünya Ekonomik Krizi nedeniyle devletçiliğe geçmek zorunda kalmıştır.

6. İnkılapçılık: Anahtar Kelimeler: Çağdaş, Batılı, Modern, Muasır, Sürekli İlerleme, Güncellenme, Durağan Kalmama, Statik Olmama

Highlight: Bütün yapılan inkılaplar, inkılapçılık ilkesine dahildir.

Atatürk'ün yaptığı bazı önemli devrimler, bu altı temel ilke doğrultusunda gerçekleştirilmiştir. Atatürk ilkelerinin önemi, Türkiye'nin modernleşmesi ve çağdaşlaşması sürecinde oynadıkları kritik rolde yatmaktadır.

Quote: "Yaptığımız ve yapmakta olduğumuz inkılapların gayesi, Türkiye Cumhuriyeti halkını tamamen çağdaş ve bütün mana ve görünüşüyle medeni bir toplum haline ulaştırmaktır." - Mustafa Kemal Atatürk

Atatürk'ün devrimleri ve inkılapları, Türkiye'yi her alanda ileriye taşımayı ve çağdaş medeniyetler seviyesine ulaştırmayı hedeflemiştir.

II. Göktürk Devleti

Bu sayfada, Türk tarihinde önemli bir yere sahip olan II. Göktürk Devleti'nin kuruluşu ve önemli özellikleri ele alınmaktadır.

II. Göktürk Devleti'nin kurucusu Kutluk Kağan'dır. Kutluk Kağan, İlteriş unvanı ile bilinir ki bu unvan "derleyen, toparlayan" anlamına gelir. Çin'e karşı 46 sefer düzenlemiştir.

Devletin önemli şahsiyetleri:

• İlk Vezir: Tonyukuk Apa Tarkan
• Bilge Kağan ve Kültigin: Kardeşler
• Kapgan Kağan: En parlak dönem

Highlight: II. Göktürk Devleti, ilk Türk alfabesi olan Köktürk Alfabesi'ni kullanmıştır. Bu alfabe 38 harften oluşur.

Orhun Abideleri (Bengütaş):

• Bilge Kağan, Kültigin ve Tonyukuk adına dikilmiştir.
• Yazarı: Yollug Tigin
• Siyasetname niteliğindedir, öğüt verir ve edebi eserlerdir.

Vocabulary: Bengütaş - Ebedi taş, sonsuza kadar kalacak anıt

II. Göktürk Devleti'nin diğer özellikleri:

• Sosyal devlet anlayışını benimsemiştir.
• Posta teşkilatı vardır ve merkezi otoriteyi korumak için kullanılmıştır.
• 12 Hayvanlı Türk Takvimi'ni kullanmışlardır.

Highlight: II. Göktürk Devleti'ni Uygurlar yıkmıştır.

Bu bilgiler, Türk tarihinin önemli bir dönemini aydınlatmakta ve Atatürk'ün Türk tarihine verdiği önemi göstermektedir.

I. Köktürk Devleti

Bu sayfada, Türk tarihinde önemli bir yere sahip olan I. Köktürk Devleti'nin özellikleri ve tarihsel önemi ele alınmaktadır.

I. Köktürk Devleti'nin özellikleri:

• Aşina Sülalesi (Bozkurtlar) tarafından kurulmuştur.
• "Türk" adını siyasi platformda kullanan ilk devlettir (Ulusal/Milliyetçi).
• Sınırları en geniş Türk devletidir.
• İslamiyet doğduğunda Orta Asya'da hüküm sürmüştür.

Highlight: Bumin Kağan, devletin kurucusudur ve Toles isyanını bastırmıştır.

Devletin diğer özellikleri:

• Merkezi Ötüken'dir.
• Göçebe yaşam hakimdir.
• Mukan Kağan döneminde en parlak dönemini yaşamıştır.
• Tapo Kağan, Budizm'i savunmuş ve ilk kabul eden hükümdar olmuştur.

Vocabulary: Ötüken - Türklerin kutsal saydığı, Orta Asya'da bir bölge

Ekonomik ve siyasi ilişkiler:

• Tarım sınırlıdır.
• Ticaret İpek Yolu üzerinden yapılmıştır.
• İpek Yolu için İstemi Yabgu, Bizans ile Sasanilere karşı anlaşmıştır.
• Bizans ile ilk diplomatik ilişki kurulmuştur. İlk elçi Zemarkhos'tur.

Highlight: I. Köktürk Devleti'nin yıkılmasından sonra 50 yıllık Çin esareti başlamış, bu dönemde Kürşad İsyanı gerçekleşmiştir.

Bu bilgiler, Türk tarihinin erken dönemlerini aydınlatmakta ve Atatürk'ün Türk tarihine verdiği önemi göstermektedir. Atatürk'ün inkılapları kronolojik sıralaması içinde Türk Tarih Kurumu'nun kurulması da bu bağlamda değerlendirilebilir.

Sayfa 7: I. Köktürk Devleti

I. Köktürk Devleti'nin kuruluşu, gelişimi ve özellikleri detaylı olarak anlatılmıştır.

Önemli Bilgi: İslamiyet'in doğduğu dönemde Orta Asya'da hüküm sürmüştür.

Vurgu: Mukan Kağan döneminde devlet en parlak dönemini yaşamıştır.

Atatürk İnkılapları ve Özellikleri

Atatürk'ün inkılapları, Türkiye Cumhuriyeti'nin temelini oluşturan köklü değişikliklerdir. Bu sayfada, inkılapların genel özellikleri ve Türk inkılabının ayırt edici nitelikleri ele alınmaktadır.

Atatürk ilkelerinin Türkiye'nin çağdaşlaşmasındaki yerini anlamak için öncelikle inkılap kavramını iyi kavramak gerekir. İnkılap, ıslahat ve reformdan farklı olarak daha köklü ve kapsamlı değişiklikleri ifade eder.

Vocabulary: İnkılap - Köklü değişiklik, Islahat - Düzeltme, iyileştirme

Türk inkılabının özellikleri şu şekilde sıralanabilir:

1. Ulusal bağımsızlık ve egemenlik mücadelesidir.
2. Evrensel nitelikler taşır.
3. Teorik ve ideolojik bir hazırlık olmadan gerçekleşmiştir.
4. Halk hareketidir ancak tavandan tabana doğru yürütülmüştür.
5. Herhangi bir sınıfa mal edilmez.
6. Dinamik bir yapıya sahiptir.
7. İkili uygulamalara son vermiştir.
8. Demokratik yollarla yürütülmüştür.

Highlight: Türk inkılabı, monarşiden cumhuriyete, teokrasiden laikliğe, geleneksellikten çağdaşlığa ve ümmetten millete geçişi sağlamıştır.

Atatürk'ün ülkemize olan katkıları ve Atatürk'ün bize kazandırdıkları, bu inkılaplar sayesinde modern ve bağımsız bir Türkiye'nin temellerinin atılması olarak özetlenebilir.