Osmanlı Askeri Sisteminde Modernleşme Çabaları

11.sınıf tarih zorunlu askerlik sistemi özet konusu kapsamında, Osmanlı Devleti'nde askeri alanda modernleşme çabaları 1839 Tanzimat Fermanı ile başlamıştır. Bu ferman ile eşitlik ilkesi benimsenerek tüm Osmanlı tebaasının askerlikten sorumlu olduğu belirtilmiştir.

Alıntı: "Tüm Osmanlı tebaası askerlikten sorumludur."

1856 Islahat Fermanı ile gayrimüslimlere askerlik konusunda ayrıcalık tanınmış ve nakdi bedel ödeyerek askerlikten muaf olma hakkı verilmiştir.

Vurgu: Hem Tanzimat hem de Islahat Fermanları, Avrupa'nın Osmanlı iç işlerine karışmasını engellemek amacıyla yapılmıştır.

Avrupa'da zorunlu askerlik sistemi, Fransız İhtilali sonrasında ortaya çıkan milli devletlerle birlikte yaygınlaşmıştır. Bu devletlerin ortak özellikleri arasında merkezi ve anayasal olmak, işlevsel bir parlamentoya sahip olmak ve milli bir topluma dayanmak yer almaktadır.

Örnek: Fransa'da ihtilal sonrası askerlik zorunlu hale gelmiş ve bu uygulama daha sonra diğer Avrupa ülkelerine yayılmıştır.

Sömürgecilik ve Sanayi İnkılabı'nın Etkileri

Osmanlı Devleti'nde modern orduya geçiş süreci, Avrupa'daki sömürgecilik ve Sanayi İnkılabı gibi gelişmelerden etkilenmiştir. Sömürgecilik, coğrafi keşiflerle hız kazanmış ve ekonomik rekabeti artırmıştır. Sanayi İnkılabı ise üretim sistemlerini değiştirerek yeni bir toplumsal düzen oluşturmuştur.

Tanım: Sömürgecilik, büyük devletlerin gelişmemiş ülkeleri siyasi ve ekonomik yönden denetim altına alarak kaynaklarını kendi çıkarları için kullanmasıdır.

Örnek: İspanya ve Portekiz, coğrafi keşifler sonrasında sömürgecilik faaliyetlerinde öne çıkan ülkeler olmuştur.

Sanayi İnkılabı, Aydınlanma Çağı'ndaki bilimsel gelişmelerin sonucu olarak ortaya çıkmış ve buharlı makine üretimine dayalı bir sistem getirmiştir. Bu gelişme, Avrupa'da seri üretime geçilmesini sağlamış ve sanayi kentlerinin kurulmasına yol açmıştır.

Vurgu: Sanayi İnkılabı sonucunda işçi sınıfı önem kazanmış ve sömürgecilik faaliyetleri hız kazanmıştır.