10. Sınıf Tarih 5. ÜNİTE: Dünya Gücü Osmanlı Devleti DERS NOTU

Alternatif metin:

gecer. * İstanbul Osmanlı'nın 3. ve son bookenti olur. * I. Mehmet Fotih Shumının sahibi olur. Türk- istom d'inyprindo sagrılık kazanic. ! Fotih Sultan Mehmet istanbulin fethi ile elde ettiği sınırsız otorite sapsinde Osmanlily, bir Chon Devleti (Cihonsümil) holine getirecek pek cok colmotor. Дипу тогіні SONUGLORI * Ateşli silahlan surlar üzerinde etkisi anlaşıblı. Her our yıkılobilic. → feodolite 20yflor ve |merberi Knollıkların güdemesine neder dur. * Ticaret yollarının Türklerin eline geçmesi (Bohorot Yolu do Memiklerde) Aunpoliları yeni yollar onomoyo itti → Coğrafi Keşifler ortgo allt. 11044 * istanbul'don kocan Bizanslı bilim adamtori itolyo'ya giderek burodo Rahosons in doğmosine ortom heavrladılar. * 1000 yıllık Bizons (Doğu Romo) devleti yıkıldı. * Orto Coğ bitti Yeni Gağ bopladı. Ortodoks Kilisenin Durumu Publ* Istanbul doki Fener Rum Patrikhonesi Fotin istanbul de colmosno izin verdi. Böylece Hristiyanlığın iki mezhebinden bindinin merkeziydi. +Osmanlı Ortodoks Mezhebinin tonyasu oldu. * Osmanlı toproklornab yosun Hristiyanları kontrol altında tutabilecekti. * Hristiyoran birligi, dolaysıyle Hock zinniyetini porçolomok Stemiştir. Scanned with CamScanner DIER ferie 8 Fatinin istrain fethi ile ette etiġi suvsiz otorite sayesinde. * Doho once dupon dumuz divinceleri (ilk-toht tecrübesi) silinmiş, * Gondorli Adil Pozo dahil ittidorni giydeyen kişilen yok etmiş, * Bapto yenicenter olmok there tem orchy duiplin oltino amp, + Devleti çok doho merkeziyetal bir kimliğe Windormiştir. Kunnay hedeflediği Cihan Devleti "Cinonşim"l Devlet" için fetinlere ghşir. ①Balkon fetiHLORI (Bot fetinleri) Eflak, Basna ve Hesek, Bağdon, Amovutluk, Belgrot Haig tom Sırbistan (Mora, Otranto) ② Bizon Dieine UmuTORvn yok enilmesi Moro fethedildi, Trabzon Rum imp. yıkıldı ve Trabzon olindi. NOT: Sixers imporotor ile okrobolor.. ③Akdeniz Hakimiyeti Fetihler Mora, Jento, Kefolonyo, Ayamouro (yunon Addari), Holys Seferi Otranto Kolesi olindi NOT! Fotin Otranto'yu fethederek itolypiyo ook boxmıştır (Romo Kapen olmo amoundo). ④Karadeniz Hakimiyeti Fetiblen Cenevizlilerden Amano; Sinop, Trabzon Rum imp. yıkıbrok Trabzon NOT: Karadeniz'in Anadolu Sohillen egemenlik otting olindi. (istanbulún fethi +) Canevizlilerden kırım olundı. → ⑤Anadolu Siyosi Birliğinin Fetiblen Korodenia Tirk Göle Holine gebli. Sinop, Niğde, Konya, Kanamon, Amoona, Trabzon Akkoyunlular ile Otlukbeli sapl. OTWKBeli SavoRI (4473 - Fatih / Uzun Hoxon) Neoener Türk-islam liden' olmo istegi SONUGLORI * Daun floson'in Anadolu birligini tehdit etmesi. * Uzun Hoson'ın Osmonti desmont Venedik, Trabzon Rum imp., Karamanoğulları ile ittifak yapmoal. Osmanlı- Memlük lişkiler * Hicaz su yolları meselesi * Osmanlı kesin golibiyet * Akkoyuncu yıkılmo streci ↓ troido doho tehlikeli bir devler don Sii Safevi Devleti kuruldu. * Anadol Türk Sipsi Birlignin Kunimosi lain dhemi odim. * Fotin peygember hodisine ulaşır, holifelik memlüklerde; nokip dunur. * Savez yok. Scanned with CamScanner ①Venedikliler ile Sous ve lik imtiypolor * 16 yıl süren souplancha Osmont, Korodo, Venedik denizde üstünlük sağlamıştır. - 1453 istanbul amloprosi imzolanir. Venedik de Osmork do Soop to oldidan yerlangen verecek. Venedik Osmanlıyo saoz torminati ve vergi verecek Osmanlı Venedik'e book ficoni oyncolikler verecek imtiyazlor: 1-Venedikli tüccarlor Osmanlido serbestce tigonel.. 2.Venedik istanbul'do sürekli eki bulundurabilecek (Balyoo). 3- Osmanlı Elkesinde Venedikli toccortor ice Osmanlı tümort proandoki dovolone. Camorli mokomer bokocok. 4- Osmorlido it: Venedikli tüccar onundaki darys Venedikli bokor. Imtiyoz necerleri: Aurupo-Hristiyan birliğini parçalamak •Akdeniz ficonetini. canlandırmok Doğudan gelen mollari Venedikliler oncoliğiyle Batiye satmak Yükselme donami icindek IT. Bayezid Dönemi durak sonne doremi (Pasif politika) (kardeşi) *Cem Sulton isyanı * Sohtulu ve Nur Holife Byon * I. Bayezid in tişiliği Cem Sulton isyon : (Tant kargori). * IG sonundan Diε souro way emudiad * Cem Sulton rehin alınınca Aunpo'yo yönelik fetikler durur. Sohkulu ve Nur Holife isyon: * Şoh ismail Sii Devletini kura.. isponyo'yo Yardım : *Cok yardim edemediler. → Sii propagandasını yapar. (Youve Sulton Selimin Hristiyanlar ve Spor O •Doğu yönelik fetih sebebi, Endulus Emeviler, Mishiman 4 Yahudileri katletmeye başlar. し Afrika'ya Avrup Anadoluya (Cam Sultan) Osmanlı - Memlük Sappler!! Cen Sulton Olays later Dip sorune. Scanned with CamScanner Bobosino Your Sultan Selim Dinami edere tanto Gikor. Yenicen desteğiyle Sadece Dogu • Fatin 'in se-ferlerinde "prutup Bayezid":" desteklerler. ↓ Sikilip, rahatsız olp Your S.S.'; desteklute. on Gok toprak ve para kazandıran - iRan Seferi-(Galdıran ve Turnadağ Savaşları) ①Galdran Savaşı (1514) (asmanti - Sil Devleti). Neden SONUG Xlenen Tune-islam liden olmo istegi → Osmanlı Zaferi + Sii propagandas → Sii tehlikesi ortadan kalktı. → Tebriz, Musul, Kerkük alındı. Tumadağ Savaşı (1515) (Durkadiroğullari Beyliği ile. Orta Asya'dan gelen türklerin Anadoluya gimesini engellemele Maros, Elbistan alınarak beyliğe son veilir. -MISIR Seferi SONUG 1 Abbasi Halifesi Memliklerde (Lider konumda) Bahorat Yolu Memlüklerde → Memlük D. yıkılır. Yavuz'un ipek You'nun Van-Tebriz hatni istemesi →iskan olumsuz etkiler. Anadolu Türk Siyari Birliğif > Kesih Olarak Sağlandı. Osmanlı- memuk ile komşu колитола дейт. Dulkadiroğullarına son verilmesi 1515 Mercidabik 1516 Rioaniye Memlük Devleti YIKIUR MISIR feTHIDIR. Misir, Suriye, Filistin, Hicaz (Kutsal Topraklor) alınır. → Halifelik Osmanliya geçer. - Böylece Teokratik devlet özelliği kazanır. -> Padişahlar halifeliğin siyasi gücünü kullanma intiyaa hissetmezler → Yavuz Abbasi soyunu konumami, Halifeliği kendi kullanmıştır. (ilk) → İslam Dünyarının lider Osmanlı. → Bahorat Yolu alınır. (Gok faydalanılmaz, Hint Deniz Yolu keşfedilince Akdeniz önemini yitinr.) Scanned with CamScanner Kanuni Sultan Süleyman Dönemi * Osmanlinin en parlak dönemi Tek sock (tant cargox yok) - Ağzino dow hazine Doğudo rokibi olmayon Turk - isbm lider devlet. Totta ilk çıktığındaki işyerler Canberdi Gozdi is. (Memlük diriltmek için) Ahmet Popo is. (Memik drittmek) Kolendangu is. (Si denelenic, Bobo hun is (Bozok Türkmenle Timortar denir. vergiyi ağsalur - BATIDAki Gelişmeler- * Doğudo Osmanli gelişirken, Aurupoldo Kutsal Romo Germen Imp. "Sotken" Osmanlı-Macariston lişkiler A) BELGRAT 'm feTHi (1521) → Mocar Knoli Osmanlı eladini öld. →Sırbistan'in fethi tomantarır. B) Mohog Pheyoon savop1 (1526) → Mocaniston Belgroti gen almak ister → Mocoriston Osmanli egemenliğinde Awatungo ile komşu olundu. -> (g) Osmanlı - Avusturyo ilişkiler → Orto Aurupo'nin kapıları Türklere ociter. กรุ among Ad → Budih (Murar Sopkenti) fethedildi. - Orto Aurupo egemenliği güçlendi. moth. I wole nousin noves AI.Viyana kuşatması (1529) A → Ferdinand (Avusturyo krok) Budin'i alır. 2071 → Kanuni Budin'i geri okr. → Saveze zorlar ve Viyonayi tupotur. → Soğuk ve yetersiz olduğu için ged cover. B) Almanya seferi ve istanbul antlaşması (1533) th → Ferdinand in Budin cupotmor, Szenne hem onu hem Şarlton'; Souzzo 201lomok laih Almanpo ilerler. → Ancak ikisi de korisho Gizmoz - • Bu seferin din'şünde Avustungo ile istanbul Anttormorns imolotor. * Avusturya Mocariston işlerine Kanamayocak (1533) * Osmanlı Sodrozoni Aviotung knolino denk (üstünlük) Scanned with CamScanner - C) 21GeTVOR Seferi (1566) → istanbul Ant. Sorunu çözmemiş, mücadele devon etmiştir. -> 1 Avusturyo Endel'e saldvince Kanuni sefere çikor ve Zigetvor kolesini kuşatır. Kuzatmo sroundo vefat eder. → Ardorindoki mücadele (Avust. - Domarl) 18. yy'e koder devon eder. ③ Osmanlı - Frons12 İlişkileri ve Kopitilosyonlar Fransay yonino Gekerek Hogli birliğinin önlemesi + Akdeniz Hecrethi Conlondumak Doğubon gelen mollar) Fronazoroalisyo Botryo Jotmoke için ayncalık (Kapitüloxon) vermiştic. Fransız tüccarlor Serbest ticaret ve daha az vergi Türk Tüccomar da Fransa da aynı şekilde Fransiz-Turk anlaşmazlığına Türk makami bakacak Fransiz-Fransız Fransız hakim bakacak YORUM: Bir devletin, başka devletin topraklarında mahkeme kurabilmesi egemenlik haklarından tavizdir. Bu antlaşma Iki hükümdar hayatta kaldığı sürece devam. C-DOĞUDAKİ GELİŞMELER- Sefeviler ile mücadele edilmiştir. SONUC iran üzerine 4 büyük sefer en ünlüsü I. iran seferi (Irakeyn) Bağdat, Karabağ, Revan, Nahaivan alınır. Safevilerin isteği üzenine → Amasya Ant. (1555) Togia onouil74 Kronolojiki Belgrad'in Fethi Rodos un Fethi Mohaq Meydan Muharebesi I. Viyona Kuşatmoss Almanya Seferi Irakeyn Seferi 25 yıl felhedilen yerler Osmanlı da kalacak. Osmaniliran ilk ant. Bagdon Seferi Budin Kupatmon Nancivor Sefer Ligetver Scanned with CamScanner Denizcilik zine - Denizdeki GelişmeleR- ①Rodos'un Fethi (1521) Akdeniz Korsanı Hızır Reis- Saint Jean şövalyelerinden alınır. (korsan). Suriye - Misir deniz yolu güvenliği ②Cezayirin Osmanu'ya karumool (1534) Hızır Reis Cezayir: ele geçirir. ③Preveze Deniz zaferi (1538) Barbaros Hayrettin Para (Kaptan-ı Derya) → Osmanlı hizmetine girer. → Osmanlı toprogi dur Barbaros Hayrettin Poza -Venedik kalesi fethi. onemi J (Romo- Ermen, Papa dik) Rahatsız olan Avrupall Devletler → Roma - Germen imp. Sariken öncülüğünde büyük bir hack donanması * Kazanılan en büyük deniz bazarısı * Mora ve Dalmaçya kıyılanı Osmanlı'ya bırakılır.. * Akdeniz'de üstünlük Osmanlino. 1 Trablusgarpin Fethi (1551) - Cerbe Deniz Zaferi (1560) •Preveze yenilgisinin ardından Hacılılar yeni bir donanma getirdi. Önemi Prevezeden sonraki en büyük ikinci zafer. * Kuzey Afrika kıyısı Osmanlı üstünlig" kesinleşti. ⑥Malta kuşatması (1565) Turgut Reis ölünce, kaldvilir. ⑦ Sakız Adası'nın Fethi (1566) Batı Anadolu Kıyılarının ve boğazların güvenliği sağlanır. ⑧Hint Deniz Seferleri 1 4 Sefer: MASIR valisi sülyan pasa Hindistan yardım ister (Portekizlilere karşı) Başarısızuk NEDENLERI Genel olarak Başarısız (Portekiz egemenliği) * Hint Deniz Yolu Önemi Kavranmaz. Siyasi yerine yardını amaçlı. Kalamaz * Donanma okyanusa dayanıklı değil. Osmanlı gemicilenhin Hint Oky. bilmemesi Portekizliler Hint Oky. alkarılamadı. * Arap Yanımadası Osmanlı egem. girdi. Piri Reis MURGT Reis Scypi ali Reis * Kızıldeniz, Basra- Körfezi Osmanlıya Scanned with CamScanner