Yasama Yetkisi ve TBMM'nin Görevleri

Yasama yetkisi, Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne (TBMM) aittir. TBMM, halkın temsilcileri olan milletvekillerinden oluşur ve ülkenin en yüksek yasama organıdır.

TBMM'nin yapısı ve seçim süreci:

• 600 milletvekilinden oluşur.
• Milletvekilleri 5 yılda bir yapılan seçimlerle belirlenir.

TBMM'nin başlıca görev ve yetkileri şunlardır:

1. Kanun yapmak, değiştirmek ve kaldırmak
2. Para basılmasına karar vermek
3. Savaş ilanına karar vermek
4. Genel ve özel af ilan etmek

Vocabulary: Yasama, kanun yapma, çıkarma, düzenleme ve değiştirme işlemidir.

Example: Örneğin, TBMM yeni bir eğitim kanunu çıkarabilir veya mevcut bir vergi kanununu değiştirebilir.

Türkiye'nin yönetim sisteminde yasama organı olarak TBMM, demokratik temsil ve kanun yapma süreçlerinde kritik bir rol oynar.

Yürütme Yetkisi ve Cumhurbaşkanı'nın Görevleri

Yürütme yetkisi, Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi'nde Cumhurbaşkanı'na aittir. Bu sistem, 2018 yılındaki seçimlerle birlikte Türkiye'de uygulanmaya başlamıştır.

Cumhurbaşkanı'nın konumu ve temsil yetkisi:

• Devlet başkanı sıfatıyla Türkiye Cumhuriyeti'ni ve Türk milletini temsil eder.
• Devletin başı olarak görev yapar.

Cumhurbaşkanı'nın başlıca görev ve yetkileri:

1. Cumhurbaşkanı yardımcıları ile bakanları atar veya görevlerine son verir.
2. Milletlerarası antlaşmaları onaylar ve yayımlar.
3. TBMM adına Türk Silahlı Kuvvetleri'nin Başkomutanlığını temsil eder.
4. Kanunları yayımlar veya TBMM'ye geri gönderir (veto yetkisi).

Definition: Veto, Cumhurbaşkanı'nın bir kanunu yeniden görüşülmek üzere TBMM'ye geri gönderme yetkisidir.

Highlight: Türkiye'de yürütme yetkisi Cumhurbaşkanı'na aittir ve bu yetki, ülkenin yönetim sisteminin temel bir parçasıdır.

Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi özellikleri arasında, yürütme yetkisinin tek elde toplanması ve hızlı karar alma mekanizması ön plana çıkmaktadır.

Yargı Yetkisi ve Mahkeme Sistemi

Yargı yetkisi, Türkiye'de bağımsız mahkemelere aittir. Yargı sistemi, devlet ile birey arasındaki anlaşmazlıkları çözer, toplumsal sorunları ele alır ve kanunlara aykırı davranışları cezalandırır.

Yargı sisteminin temel özellikleri:

• Bağımsız ve tarafsız mahkemeler tarafından yürütülür.
• Hâkim, savcı ve avukatlar, hukuki sorunları kanunlara uygun ve tarafsız bir şekilde çözmelidir.

Yargı süreci:

1. Vatandaşlar öncelikle yerel mahkemelere başvurmalıdır.
2. Yerel mahkeme kararından sonra, istenirse üst mahkemeye başvurulabilir.

Yüksek mahkemeler Türkiye'deki en üst düzey yargı organlarıdır:

1. Anayasa Mahkemesi:

   • Ülkenin en üst mahkemesidir.
   • "Yüce Divan" olarak da bilinir.
   • Devlet büyüklerini yargılar.
   • Vatandaşlar hak ve özgürlük ihlallerinde buraya başvurabilir.

2. Yargıtay:

   • Adli davaların en üst kademesidir.
   • Kişiler arasındaki hukuki sorunlarla ilgilenir.

3. Danıştay:

   • İdari davaların en üst kademesidir.
   • Yönetimle ilgili davalara bakar.
   • Yürütme organlarına yardımcı bir inceleme ve karar organıdır.

Vocabulary: Adli yargı, kişiler arasındaki hukuki anlaşmazlıkları çözen yargı koludur.

Example: Örneğin, bir miras davası Yargıtay'a kadar gidebilir, ancak bir vatandaşlık hakkı ihlali Anayasa Mahkemesi'ne taşınabilir.

Türkiye'deki yüksek mahkemeler, hukuk sisteminin en üst düzey karar mercileri olarak önemli bir role sahiptir ve Türkiye'de kuvvetler ayrılığının yargı ayağını oluştururlar.