Kimyasal Türler ve Temel Kavramlar

Bu bölümde, Kimyasal Türler Arası Etkileşimler konusunun temel kavramları ele alınmaktadır. Kimyasal türler atom, molekül ve iyon olarak sınıflandırılır. Atomlar elementlerin en küçük yapı taşıdır ve soygazlar, metaller ve ametaller olarak gruplandırılır. Moleküller, en az iki ametal veya yarı metal atomunun bir araya gelmesiyle oluşur ve element molekülü veya bileşik molekülü olabilir. İyonlar ise elektron alışverişi sonucu oluşan yüklü taneciklerdir.

Vocabulary: Kimyasal tür: Maddenin temel yapı taşlarını ifade eden genel bir terimdir. Atom, molekül ve iyon kimyasal türlere örnektir.

Example: Soygazlar (He, Ne, Ar) doğada tek atomlu halde bulunurken, ametaller genellikle molekül yapısında (H₂, O₂, N₂) bulunur.

Etkileşimler güçlü ve zayıf olmak üzere ikiye ayrılır. Güçlü etkileşimler atomlar arasında gerçekleşir ve maddenin kimyasal özelliklerini belirler. Zayıf etkileşimler ise moleküller arasında gerçekleşir ve maddenin fiziksel özelliklerini etkiler.

Highlight: Moleküller arası etkileşimlerin tamamı zayıftır, ancak atomlar arası etkileşimlerin tamamı güçlü değildir. Örneğin, soygazları bir arada tutan London kuvvetleri zayıf bir etkileşim türüdür.

Zayıf Etkileşimler ve Fiziksel-Kimyasal Değişimler

Bu bölümde, zayıf etkileşim türleri ve bunların maddenin özelliklerine etkileri incelenmektedir. Zayıf etkileşimler genellikle 40 kJ/mol'den daha az enerjiye sahiptir ve maddenin fiziksel özelliklerini belirler.

Zayıf etkileşimler şunları içerir:

1. Hidrojen Bağları (HF, O, N içeren moleküller arasında)
2. Van der Waals Etkileşimleri (iyon-dipol, dipol-indüklenmiş dipol, dipol-dipol, iyon-indüklenmiş dipol)
3. London Kuvvetleri (tüm maddelerde görülür, molekül kütlesi arttıkça artar)

Vocabulary: Dipol: Bir molekülde elektronların eşit dağılmaması sonucu oluşan kısmi yük merkezleridir.

Fiziksel ve kimyasal değişimler, etkileşimlerin sonucudur. Fiziksel değişimler zayıf etkileşimlerin sonucudur ve maddenin iç yapısını değiştirmez. Kimyasal değişimler ise hem güçlü hem de zayıf etkileşimleri etkiler ve maddenin iç yapısını değiştirir.

Example: Şekerin suda çözünmesi fiziksel bir değişimken, metallerin asitlerde çözünmesi kimyasal bir değişimdir.

Highlight: 9.sınıf kimyasal türler arası etkileşimler çözümlü sorular pdf kaynaklarında, fiziksel ve kimyasal değişimlere dair örnekler ve problemler bulunabilir.