Name: Knowunity
Brand: Knowunity

Türkçe

https://content-eu-central-1.knowunity.com/CONTENT/01936977-d717-7622-91c7-c5e8e7d4e848.pdf

01936977-d717-7622-91c7-c5e8e7d4e848

Konu Anlatımı

Belinayy

Türkiye

Fen Lisesi

Kimya

10. Sınıf kimya

KONU
ÖZETİ
KİMYA
MOL KAVRAMI
TYT
TYT
TYT
TYT
TYT
TYT
TYT
TYT
TYT
TYT
TYT
TYT
MOL KAVRAMI
Mol, kimyada madde miktarının ölçüsüdür.
Latince "mol" kelimesi "büyük yığın" anlamına gelir.
10 tane 1 deste
12 tane 1 düzine
6,02-1023 tane 1 mol
. Uluslararası birim sistemine göre (SI) 12 gram C-12
izotopunun içerdiği atom sayısı kadar tanecik (atom,
iyon, molekül,...) 1 moldür..
Avogadro, gazların eşit hacimlerinde eşit sayıda
tanecik olduğunu ilk fark eden bilim insanıdır.
⚫ Yuvarlanarak
kullanılan 6,02-1023
sayısına
Avogadro'nun anısına "Avogadro sayısı" denir ve "N"
ile gösterilir.
Kütle spektrometresi sonucu:
1 tane C-12 1,9926-1023 g
12 g C-12 izotopundaki
atom sayısı =
12
1,9926-10-23
= 6,02-1023
CO, bileşiğinin mol kütlesinin hesaplanması:
(Mol kütleleri, g/mol; C: 12, O: 16)
CO₂
2-16=32 g
1-12-12 g
44 g
= 1 mol CO2
= 6,02-1023 tane CO2
= 2 mol O atomu içeren CO2
= 1 mol C atomu içeren CO₂
= 12,04-1023 tane O atomu içeren CO₂
= 6,02-1023 tane C atomu içeren CO2 kütlesidir.
DİKKAT
• Atom - gram (elementlerde)
• Molekül - gram (kovalent bağlı bileşiklerde)
⚫ Formül - gram (iyonik bileşiklerde)
lyon gram (iyonlarda)
ifadeleri "mol" yerine kullanılır.
MOL KÜTLESİ
1 mol maddenin gram cinsinden kütlesine "mol kütlesi"
veya "mol ağırlığı" denir.
⚫ Birimi g/mol'dür.
1 mol oksijen atomu = 6,02-1023 tane O atomu
Oksijen atomunun mol kütlesi = 16 g/mol
⚫ 1 mol oksijen molekülü = 6,02-1023 tane
O, molekülü = (2-6,02-1023) tane O atomu
Oksijen molekülünün mol kütlesi = 32 g/mol
⚫ Bir bileşiğin mol kütlesini bulmak için bileşiği oluşturan
elementlerin mol kütleleri ile formüldeki atom sayıları
çarpılıp toplamları alınır.
BAĞIL ATOM KÜTLESİ
Atomların kütleleri çok küçük olduğundan doğrudan
ölçülemez.
⚫ Bağıl atom kütlesi, bir atom kütlesinin karbon kütlesine
kıyaslanmasıyla bulunan sayıdır.
Kıyaslanma ile bulunduğundan birimsizdir.
⚫ Kütle spektrometresi kullanılarak bulunur.
⚫ Bulunan Fe: 55,93 değeri yuvarlanarak Fe: 56 olarak
kullanılır.
⚫ Bağıl molekül veya formül kütleleri de, bağıl atom
kütlelerinden faydalanılarak hesaplanır (CO₂: 44).
⚫ Bir miktar kütle enerjiye dönüştüğünden atom kütlesi,
kütle numarasına eşit alınamaz. Atom kütleleri küsurlu
olabilirken kütle numaraları tam sayıdır.
Kütle Numarası = Proton + Nötron
Atom Kütlesi Kütle No
KİMYA - TYT 2
MOL KAVRAMI
ATOMİK KÜTLE BİRİMİ
.1 tane C-12
izotopunun
"1 atomik kütle birimi (akb)" denir.
12
1
1
kütlesinin
12
12
'ne
Ortalama atom kütlesi =
6,02-1023 12 6,02-1023
1
1 akb
gram
NA
1
1 akb=
gram
6,02-1023
1 gram = N akb
1 gram 6,02-1023 akb
1.izotopun 2.izotopun
(Kütlex %)+(Kütlex %)+...
100
Cu için
(63x80)+(65×20)
ortalama atom kütlesi =
63,4 akb
100
• Ortalama atom kütlesi, izotopların atom kütleleri
arasında bir değerdir ve bulunma yüzdesi
büyük olan atoma daha yakındır. Bakırın
ortalama atom kütlesi 63,4 akb olduğundan
Cu izotopunun tabiatta bulunma yüzdesinin
Cu izotopundan büyük olduğu sonucuna
varılabilir.
GERÇEK KÜTLE
1 tane H atomu =
1
6,02-1023
g=1akb
2
1 tane H, molekülü =
6,02-1023
g=2 akb
Ölçülen Nicelik
Mol sayısı
Sembol
n
Kütle
Hacim
m
V
Tanecik sayısı
N
Molekül kütlesi
MA
VA
NA
⚫ Bir elementin bir tane atomunun gram cinsinden
kütlesine "gerçek atom kütlesi", bir bileşik ya da bir
tane element molekülünün gram cinsinden kütlesine
"gerçek molekül kütlesi" denir.
⚫ Ag atomunun kütle spekrometresi ile ölçülen
bağıl atom kütlesi = 106,90509
Bir tane Ag atomunun kütlesi
107
g=107 akb
NA
107
g=107 akb
NA
Ag'ün gerçek atom kütlesi
Molar hacim
Avogadro sayısı
Mol hesaplamaları orantı yoluyla yapılabileceği gibi
aşağıdaki formüller kullanılarak da yapılabilir.
n=-
m
M
N
V
n=
n=-
NA
VA
IZOTOP ATOMLAR VE ORTALAMA ATOM KÜTLESİ
⚫ Dalton Atom Modeli'nin öngörülerinden biri de "bir
elementin tüm atomlarının özdeş olduğu idi. Bu
görüş "izotop atomların" varlığı sebebiyle günümüzde
geçerliliğini kaybetmiştir.
Atom numarası (proton sayısı yani çekirdek yükü) aynı,
kütle numarası (nükleon sayısı veya nötron sayısı)
farklı olan atomlar birbirinin izotopudur (H. H. H).
⚫ Bir element izotoplarının bağıl atom kütleleri ve doğada
bulunma yüzdeleri kütle spektrometreleri ile bulunur
(Cu-%80, Cu-%20).
⚫ İzotopların bağıl atom kütlelerinden ve tabiatta bulunma
yüzdelerinden faydalanılarak "ortalama atom kütlesi"
hesaplanır. Birimi akb'dir.
GAZLARDA MOL SAYISI (n) - HACİM (V) İLİŞKİSİ
.
Şart (Koşul), sıcaklık (T) ve basınç (P) bilgisidir.
(Aynı şartlarda... Sıcaklık ve basınçları aynı iken...)
0 °C 1 atm
25 °C 1 atm
Normal şartlar
Standart şartlar
⚫ Gazın cinsine bağlı olmaksızın,
Normal koşullarda 1 mol gaz 22,4 L hacim kaplar.
Standart (oda) koşullarında 1 mol gaz 24,5 L hacim
kaplar.
KİMYA - TYT Gazlar için,
V
Normal koşullarda → n=
22,4
V
Standart koşullarda → n=
22.4
!DİKKAT
⚫NKA: 1 mol buz #22,4 L
1 mol demir #22,4 L
Çünkü buz ve demir belirtilen şartta (0 °C, 1 atm), gaz
hâlinde bulunmazlar.
Bağıl atom kütlesi elementin (akb) cinsinden ortalama
kütlesini belirler.
Bu sayi element izotoplarının ortalama kütlesine bağlı
olduğundan ondalıklı bir sayıdır.
Atomik kütle birimi (akb) çok küçük kütleli maddelerin
özellikle atom ve moleküllerin kütlelerini hesaplamak
için kullanılan bir ölçü birimidir. 1 akb = 1 Dalton (Da)
MOL KAVRAMI
3
KİMYA - TYT

10. Sınıf kimya

Aradığını bulamıyor musun? Diğer derslere göz at.

Knowunity, beş Avrupa ülkesinde 1 numaralı eğitim uygulaması!

Knowunity, Apple tarafından büyük ilgi gördü ve Almanya, İtalya, Polonya, İsviçre ve Birleşik Krallık'ta eğitim kategorisinde sürekli olarak en üst sıralarda yer aldı. Hemen Knowunity'e katıl ve dünya çapında milyonlarca öğrenciyle yardımlaş.

4.9+

17 M

#1

950 K+

Kararsız mısın? Bizi bir de dünyanın dört bir yanındaki kullanıcılarımızdan dinle!

Kesinlikle harika bir uygulama, resmen hayatımı kolaylaştırdı.

Uygulama çok basit ve iyi tasarlanmış. Şimdiye kadar aradığım her şeyi buldum

Ba-yıl-dım ❤️, çalışırken neredeyse her an kullanıyorum

10. Sınıf kimya

Kaydol ve binlerce ders notuna sınırsız erişim sağla. Ücretsiz!

Kaydol ve binlerce ders notuna sınırsız erişim sağla. Ücretsiz!

Kaydol ve binlerce ders notuna sınırsız erişim sağla. Ücretsiz!

Aradığını bulamıyor musun? Diğer derslere göz at.

Knowunity, beş Avrupa ülkesinde 1 numaralı eğitim uygulaması!

Knowunity, Apple tarafından büyük ilgi gördü ve Almanya, İtalya, Polonya, İsviçre ve Birleşik Krallık'ta eğitim kategorisinde sürekli olarak en üst sıralarda yer aldı. Hemen Knowunity'e katıl ve dünya çapında milyonlarca öğrenciyle yardımlaş.

4.9+

17 M

#1

950 K+

Kararsız mısın? Bizi bir de dünyanın dört bir yanındaki kullanıcılarımızdan dinle!

Kesinlikle harika bir uygulama, resmen hayatımı kolaylaştırdı.

Uygulama çok basit ve iyi tasarlanmış. Şimdiye kadar aradığım her şeyi buldum

Ba-yıl-dım ❤️, çalışırken neredeyse her an kullanıyorum