Yay Dalgaları ve Atmaların Temel Özellikleri
Bu bölümde, yay dalgalarının temel özellikleri ve atmaların yapısı incelenmektedir. Yay dalgası formülü ve hız hesaplamaları detaylı olarak açıklanmıştır.
Tanım: Atma, yay üzerinde oluşturulan kısa süreli dalgaya denir.
Atmanın temel bileşenleri şunlardır:
- Genlik (A): Atmanın yüksekliği
- Uzanım (y): Atmanın herhangi bir noktadaki yüksekliği
- Genişlik (x): Atmanın yatay uzunluğu
Atmaların baş yukarı ve baş aşağı olmak üzere iki türü vardır. Baş yukarı atmanın ön kısmı yukarı, arka kısmı aşağı yöndedir. Baş aşağı atmanın ise tam tersi geçerlidir.
Önemli Not: Yay dalgalarında hız formülü şu şekildedir:
Hız = √(Yay gerilme kuvveti / Yayın yoğunluğu)
Bu formül, yay dalgalarının hızının yayın özelliklerine bağlı olduğunu gösterir. Ayrıca, frekansın kaynağa, genliğin enerjiye ve genişliğin hıza bağlı olduğu belirtilmiştir.
Örnek: Homojen ve esnek bir yay üzerinde oluşturulan K, L ve M atmalarının hızları eşittir çünkü hepsi aynı yay üzerinde bulunmaktadır.