felsefe din

Alternatif metin:

kavram olarak Thomas Huxley tarafından ortaya atılmıştır. Ahlak: İnsanların toplum içindeki davranışlarını ve birbirleriyle ilişkilerini düzenlemek amacıyla başvurulan kurallar dizgesi, başka insanların davranışlarını olumlu ya da olumsuz biçimde yargılamakta kullanılan ölçütler bütünüdür. Akademia: Platon'un kurduğu felsefe okulunun adıdır. Ampirizm(Empirizm): Bilginin tek kaynağının deney olduğunu ileri süren öğreti... Analitik Felsefe (Neopozitivizm): 2. Dünya Savaşı'ndan sonra İngiltere'de ve ABD ile bazı İskandinav ülkelerinde yaygınlaşan ve felsefenin asıl uğraş alanının dil ve dildeki kavramları çözümlemek olduğunu, bu yolla “kafa karışıklığı" yaratan geleneksel felsefe sorunlarının çözülebileceğini savunan felsefe akımı. PC995 Mulberry Felsefe FOLOR Magenta PC930 ARILIR Vangs PC1003 DC020 PC995 TYT'de 1 Kelime +1 Net Anarşizm : Başta devlet olmak üzere bütün baskıcı kurumları ortadan kaldırmayı öneren öğreti. A Posteriori: Deneyden sonra ve onun ürünü olarak elde edilendir. Deneyden önce ve ondan bağımsız olarak anlamını dile getiren Latince apriori deyimiyle birlikte kullanılır. A Priori: Deneyden önce olan... Deneyden sonra olan anlamındaki BilgiAposteriorinin (sonsal) karşıtıdır. Arkhe: Arkhe, ülkemizin batı kıyılarında yaşamış olan Sokrates öncesi antik Yunan filozofların(doğa filozoflarının) "temel", "ana madde" anlamında kullandıkları sözcüktür. Ateizm: Tanrının varlığını yadsıyan görüş... Ateizm, ruh, ölümden sonra yaşam vb. her türlü metafizik inançların yadsınmasını kapsar. Akt: Bilginin oluşum sürecinde süje ile obje arasındaki ilişkiyi kuran bağdır. Bilgi: Öznenin amaçlı yönelimi sonucunda, özne ile nesne arasında kurulan ilişkinin ürünü olan şeydir. Mulberry Felsefe FOLOR Magenta PC930 POLAR Grange PC1003 DC020 PC995 TYT'de 1 Kelime +1 Net Deizm: Tanrılık gücünün sadece yaratma işlemiyle sınırlandığını ve bir kez yaratıldıktan sonra dünyanın hiçbir işine karışmadığını eş deyişle dünyayı yönetmediğini belirtir. Determinizm: Ahlaki seçimler dahil bütün olayları, özgür iradeyi ve insanın başka türlü davranabilmesi olanağını dışlayan, önceden var olan nedenlerce belirlendiğini savunan kuram. Diyalektik: Kavramlar arasındaki karşıtlık ilişkisinden yola çıkarak bunu doğruya varan süreçlerin açığa çıkarılmasında bir ilke olarak kullanan düşünme ve araştırma yolu. Diyalektik İdealizm: Hegel'in idealizmine diyalektik idealizm denir. Diyalektik Materyalizm: Doğada ve tarihte belirleyici olan süreçlerin, kendi içlerindeki karşıtlık yoluyla oluştuğunu ve bütün olayların bu maddi temelli ilişkilerle açıklanması gerektiğini savunan felsefe görüşü. Dogma: Her türlü inceleme ve eleştirmenin üstünde tutulan, doğruluğu denemesiz ve tartışmasız kabul edilen ve değişmez sayılan düşüncedir. Mulberry Felsefe FOLOR Magenta PC930 ARILOR Grange PC1003 DC020 TYT'de 1 Kelime +1 Net Dogmatizm: Din ya da yetkelerce ileri sürülen düşünce ve ilkeleri kanıt aramaksızın, incelemeksizin ve eleştirmeksizin bilgi sayılan anlayış. Doğruluk: Varolanlara ilişkin ortaya konan yargılardır. Düalizm: Herhangi bir alanda birbirlerine indirgenemeyen iki karşıt İlkenin varlığını ileri sürme... Bircilik ve çokçuluk terimleri karşılığıdır. Egoizm: Bencillik ahlakı. Eklektizm: Eklektizm denince, tek ve belli bir yönü olmayan, çeşitli felsefe akımlarından gerekli gördüğü şeyleri alarak bir araya toplayan bir felsefe anlaşılır. İndeterminizm: Ahlakta endeterminizm, insan iradesinin hiçbir şarta bağlı olmadığını, içinde bulunduğu şartlarla belirlenmediğini, insanın hür iradesinin sebeplilik kanununa bağlı olmadığını ileri sürer. Egzistansiyalizm: Varoluşçuluk. PC995 Mulberry Felsefe FOLOR Magenta PC930 AKOLOR Value PC1003 TYT'de 1 Kelime +1 Net Enstürmantalizm: Amerikan düşünürü pragmacı John Dewey'in kuramları alet sayan öğretisidir. Entüisyonizm: Bilginin sezgiyle elde edilebileceğini savunan öğretilerin genel adıdır. Epistemoloji: İnsan bilgisinin yapısını ve geçerliliğini inceleyen felsefenin alt disiplinidir. Estetik: Güzeli ve güzel sanatların doğasını inceleyen felsefenin alt disiplinidir. Estetiği bağımsız bir bilim olarak ilk ileri süren ve adlandıran Alman düşünürü Alexander Baumgarten'dir. Fatalizm: Her şeyin alın yazısına göre önceden belirlenmiş olduğuna, insanın bu önceden belirlenmiş olan alın yazısını değiştiremeyeceğine inanan dünya görüşü. Fenomen: Duygularımız ile algılayabileceğimiz her şey. Fenomenoloji: Bilim verilerinin doğrudan incelenmesiyle elde edilmiş ve somut deneyim konusu olmuş fenomenlere, nedensel açıklamalara ilişkin kavramlardan ve incelenmemiş ön kabullerden bağımsız yaklaşma yöntemi. Fenomenolojinin kurucusu Alman düşünür Edmund Husserl'dir. PC995 Mulberry Felsefe FOLOR Magenta PC930 AKILIR V PC1003 TYT'de 1 Kelime +1 Net Genel-Geçer: Her koşulda her zaman geçerli olan yargıdır. Geist/Ruh/Tin: Maddesel olmayan, idea, fikir. Gerçeklik: İnsan zihninden bağımsız tüm varolanlardır. Hedonizm: Yaşamın anlamını hazda gören anlayış. Ahlaki eylemin amacını hazda bulan ahlak öğretisi. İdea: Platon'a göre algılarla kavradığımız nesnelerin orijinal formları, örnekleri. İdealizm: Var olan her şeyi düşünceye bağlayan, düşünce dışında nesnel bir gerçekliğin var olduğunu kabul etmeyen felsefe öğretisi. Kosmos: Düzenli ve uyumlu bir yapı oluşturan bütün; evren. Kümülatif: Yığılımlı anlamına da gelir. Felsefi bilgi, bilimsel bilgi gibi önceden bilinen bir şeylerin üstüne ekleme yapmaz, kendi bildiklerini belirtir. 0 PC995 Mulberry Felsefe FOLOR Magenta PC930 ACOLOR Value PC1003 DC020 TYT'de 1 Kelime +1 Net Kritisizm: Alman düşünürü Immanuel Kant'ın öğretisi...Kant'a göre felsefe araştırması, bir değerlendirme (eleştiri) olmalıdır. Kynikler (Kinikler) Okulu:Yaşamın biricik ereğini hiçbir şeye gereksinme duymama ve kendi kendiyle yetinme, kısaca salt özgürlük olarak erdemde bulan Sokratesçi Yunan felsefe okulu. Liberalizm: Siyasal, dinsel ve ekonomik alanlarda müdahaleleri istemeyen devlet, toplum ve birey arasındaki ilişkilerde önceliğin bireyin hak ve özgürlüklerinde olması gerektiğini savunan öğretilerin genel adı. Liberyartalizm: nsanın doğuştan getirdiği hakları paralelinde özgür olduğunu savunan özgürlükçü yaklaşımdır. Materyalizm: Evrendeki tek cevherin madde olduğunu ve bütün varlıkların maddeden türediğini öne süren görüş. Metafizik: Eski Yunan filozofu Aristoteles Fizik ismi verilen bir seri kitap yazmıştır. İlk sürümlerinden birinde Aristoteles'in çalışmaları bazı kitap grupları Fizik 'ten hemen sonra yer almıştır. PC995 Mulberry Felsefe FOLOR Magenta PC930 AKOLOR Orange PC1003 TYT'de 1 Kelime +1 Net Mimesis: Taklit; benzetme, örnek alınan şeyi yeniden yapma. Monad: Leibniz'in felsefesinde, sonul gerçekliği oluşturan, sonsuz küçüklükte ruhsal-maddi varlıklara verilen ad. Monizm: Tek gerçeklikle varlığı açıklayan yaklaşım. Nihilizm: Hiççilik. Siyasal açıdan her türlü siyasal düzeni yadsıyan görüşleri dile getirdiği gibi törebilimsel açıdan her türlü törebilim kurallarını ve değerlerini yadsıyan görüşleri ve bilgi bilimsel açıdan her türlü bilgiyi ve bilgilenme olanağını yadsıyan görüşleri dile getirir. Nominalizm: Genel kavramları gerçek saymayıp birer addan ibaret bulan öğreti... Normatif: Kural koyucu anlamında kullanılır. Numen: Nesnenin algımızın dışında kalan kısmı. Oluşçuluk: Varlığı oluşa yani değişime dayalı açıklayan yaklaşım. PC995 Mulberry Felsefe FOLOR Magenta PC930 AROLIN Vidige PC1003 TYT'de 1 Kelime +1 Net Ontoloji: Varlığı bütünüyle inceleyen felsefe dalı; varlık bilim. Bir bütün olarak varlığı ele alan ve var olanların en temel niteliklerini inceleyen felsefe dalı. Ödev Ahlakı: Kant'ı ahlak görüşü. Ahlaki eylemde bulunmayı ahlak yasasına uyma olarak kabul eden öğreti. Öz: Bir nesneyi neyse o yapan gereçlerin tümü. Tarih boyunca öz için değişik tanımlar yapılmıştır. Paradoks: Kökleşmiş kanılara aykırı olarak ileri sürülen düşünce. Kendi içinde çelişkiliymiş gibi görünen, mantıksal olarak hem doğruluğu, hem de yanlışlığı kanıtlanabilen önermedir. Panteizm: Bir bütün olarak kavranan evrenin Tanrı ile özdeş olduğu ve evrende açığa çıkan bileşik töz, güçler ve yasalar dışında Tanrı olmadığı öğretidir. Politeizm: Çok Tanrıcılık. PC995 Mulberry Felsefe FOLOR Magenta FC930 AFILIP Vidius, PC1003 DC020 TYT'de 1 Kelime +1 Net Pozitivizm: Olgularla desteklenen ya da olgularla ilgili verilere dayanan bilginin tek sağlam bilgi türü olduğu görüşüdür. Pragmatizm: Hakikatı ve gerçekliği yalnızca eylemlerin sonuçları ve başarıları ile değerlendiren felsefe öğretisi. Rasyonalizm: Hakikatın ölçütünü duyularda değil, düşünmede ve tümdengelimli çıkarımlarda bulan öğretilerin genel adı. Akılcılık, usçuluk. Realizm: Bilinçten bağımsız bir gerçekliğin var olduğunu kabul eden öğreti. Varlığın, insan bilincinden bağımsız ve nesnel olarak var olduğunu ileri süren görüş. Realizm bilgi kuramı açısından nesneyi özneye, bilineni bilene bağlı kılan idealizmin, kavram açısından da şeylerin yapısının gerçekliğini adlarla sınırlayan adcığın ve ortaçağın sonlarına doğru adcılığın yerini alan kavramcılığın karşıtıdır. Refleksif: Felsefenin kendi kendini eleştirmesi olayıdır.İkinci dereceden düşünme, düşünme üzerine düşünme olarak da ifade edilir. Rölativizm: Bilginin göreceliliğine ilişkin kavramdır. PC995 Mulberry Felsefe FOLOR Magenta PC930 ARDOOR Vidue PC1003 _ prope TYT'de 1 Kelime +1 Net Sensualizm: Bilginin duyumdan geldiğini savunan öğreti. Septisizm: Her tür bilgi savını şüpheyle karşılayan ve bunların temellerini etkilerini ve kesinliklerini irdeleyen tutum. Şüphecilik felsefe tarihi boyunca yerleşik kanılar ve inançları sarsmış felsefe, bilim ve özellikle dinde birçok anlayışın değişmesine ortam hazırlamıştır. Teizm: Evreni yaratan ve yöneten, vahiy yoluyla insanlara buyruklar veren bir tanrının varlığına inanır. Temellendirme: İleri sürülen bir iddia için temel, dayanak, gerekçe verme. Töz: Cevher. Değişen durumlara karşı kalıcı olan; kendi kendisiyle, kendi kendisinde var olan. Var oluşu için başka bir şeye ihtiyacı olmayan. Tümevarim: Tekil ve tikelden tümeli, özelden geneli çıkaran uslamlama yöntemi. PC995 Mulberry Felsefe FOLOR Magenta PC930 AFUL OR Grange PC1003 DC020 PC995 Mulberry RISMACULU TYT'de 1 Kelime +1 Net Tümdengelim: Tümelden tikeli ve genelden özeli çıkaran uslamlama yöntemi. Utulitarizm: Etikte bir eylemin doğruluğunu etkilediği kişilere getirdiği mutlulukla ölçen görüş. Ütopya: Gerçekleşme olasılığı olmayan hayal ürünü devlet tasarımı. Varoluşçuluk: Varoluşçu felsefe düşüncesini temel olarak alan bütün düşünsel uğraşılara verilen ad. Danimarkalı düşünür Kierkegaard'ın büyük ölçüde başlattığı, aynı zamanda felsefenin öteden beri ele aldığı sorunları kökten yenilemeye çalışan, günümüz Avrupa'sının birçok düşünürünün yaşattığı akım. Felsefe