Dersler

Dersler

Daha Fazla

Karst Topografyası ve Kıyı Jeomorfolojisi Türkiye'de Nasıldır?

Görüntüle

Karst Topografyası ve Kıyı Jeomorfolojisi Türkiye'de Nasıldır?
user profile picture

Sıla

@silaefe

·

218 Takipçiler

Takip Et

Türkiye'nin jeomorfolojik yapısında önemli yer tutan Karst Topografyası ve kıyı şekilleri, ülkemizin coğrafi karakterini belirleyen temel unsurlardır.

Karst Topografyası, kireçtaşı, jips ve dolomit gibi çözünebilen kayaçların bulunduğu bölgelerde, suyun kimyasal aşındırması sonucu oluşan yerşekillerinin tümünü kapsar. Karstlaşma süreci, Türkiye'de özellikle Akdeniz Bölgesi'nde yaygın olarak görülür. Toros Dağları boyunca uzanan kireçtaşı yapısı, polye, uvala, dolin, mağara gibi karstik şekillerin oluşumuna zemin hazırlamıştır. Karstik arazi Türkiye'de en çok Antalya, Mersin ve Muğla çevresinde görülür.

Türkiye'nin Kıyı jeomorfolojisi çeşitlilik gösterir ve farklı kıyı tiplerini barındırır. Kıyı tipleri arasında Ria kıyı tipi, Dalmaçya kıyı tipi, ve Kalanklı Kıyı Tipi öne çıkar. Türkiye'de kıyıların şekillenmesinde etkili faktörler arasında dalga aşındırması, tektonik hareketler ve deniz seviyesi değişimleri bulunur. Ege kıyılarında girinti-çıkıntılı yapı hakimken, Karadeniz kıyılarında dik falezler görülür. Akdeniz kıyılarında ise karstik yapının etkisiyle oluşan özel kıyı şekilleri mevcuttur. Dalga ve Akıntıların oluşturduğu yer şekilleri arasında kıyı okları, tombolo, lagün ve plajlar sayılabilir. Tektonik kıyı tipi özellikle fay hatlarının denizle buluştuğu bölgelerde görülür ve dik yamaçlarla karakterize edilir.

24.07.2024

4

KIMI KARST JEOMORFOLOJİSİ
0203
2023
1. Hafta
kiyi ve karst jeomorfolojisi iki ayrı konudur. Doğrudan doğ-
ruya birbirleriyle bağlantılı deği

Görüntüle

Kıyı Topografyası ve Dalga Etkisi

Türkiye kıyı jeomorfolojisi, çeşitli faktörlerin etkisiyle şekillenir. Kıyıları şekillendiren en önemli süreç dalgalardır. Dalgaların etkisi, kıyı tipine göre değişiklik gösterir.

Example: Yüksek kıyılarda dalgalar en fazla aşındırmayı yaparken, alçak kıyılarda daha çok birikim faaliyeti görülür.

Dalgaların kıyıya etkisi çeşitli şekillerde gerçekleşir:

  1. Hidrolik etki: Dalganın bir yüzeye çarpması
  2. Korozyon (abrozyon): Dalganın çakıllarla beraber kıyıya çarparak aşındırması
  3. Atrisyon: Dalganın taşıdığı unsurların zemine sürtünmesi ve kıyıya çarpması

Vocabulary: Falez, dalgaların aşındırmasıyla oluşan dik kıyı yamacıdır.

Türkiye'de kıyıların şekillenmesinde etkili faktörler arasında rüzgar şiddeti de önemlidir. Örneğin, Karadeniz'de dalgalar en hırçın halini alır.

KIMI KARST JEOMORFOLOJİSİ
0203
2023
1. Hafta
kiyi ve karst jeomorfolojisi iki ayrı konudur. Doğrudan doğ-
ruya birbirleriyle bağlantılı deği

Görüntüle

Dalga Özellikleri ve Kıyı Tipleri

Kıyı tipleri, dalga özelliklerine ve kıyı yapısına bağlı olarak çeşitlilik gösterir. Türkiye'de farklı kıyı tiplerini görmek mümkündür.

Definition: Dalga çatlaması, dalgaların yüksek kıyıya şiddetli bir şekilde çarpması ve etrafa köpükler saçması olayıdır.

Kıyı tiplerini etkileyen faktörler:

  • Kıyı yapısı (yüksek veya alçak kıyılar)
  • Deniz derinliği
  • Dalga özellikleri (yükseklik, uzunluk)
  • Rüzgar şiddeti ve yönü

Example: Falezli dik kıyıların olduğu yerlerde deniz genellikle derindir.

Türkiye'de kıyı tipleri arasında antropojen kıyılar da bulunur. Bunlar, insan etkisiyle düzenlenmiş kıyılardır. Örneğin, Boğaziçi ve Haliç bu tip kıyılara örnektir.

KIMI KARST JEOMORFOLOJİSİ
0203
2023
1. Hafta
kiyi ve karst jeomorfolojisi iki ayrı konudur. Doğrudan doğ-
ruya birbirleriyle bağlantılı deği

Görüntüle

Kıyı Şekillenmesinde Akıntılar ve Diğer Faktörler

Türkiye'de kıyıların şekillenmesinde etkili faktörler arasında akıntılar da önemli bir yer tutar. Akıntılar, kıyı çizgisini ve kıyı morfolojisini etkiler.

Akıntıların oluşmasında etkili olan faktörler:

  • Seviye farkı
  • Tuz yoğunluğu farkı
  • Rüzgarlar

Highlight: Tsunami, deprem nedeniyle oluşan büyük dalgalara verilen isimdir ve kıyı şekillenmesinde önemli bir rol oynayabilir.

Kıyı tipleri 10. sınıf coğrafya müfredatında önemli bir konudur. Öğrenciler, Türkiye'nin farklı bölgelerindeki kıyı tiplerini ve bunların oluşum süreçlerini öğrenirler.

Example: Ege Denizi, çok sayıda adası nedeniyle "Adalar Denizi" olarak da bilinir.

Dalga ve akıntıların oluşturduğu yer şekilleri arasında plajlar, falezler ve kıyı setleri sayılabilir. Bu yer şekilleri, Türkiye'nin kıyı turizmi açısından da büyük önem taşır.

KIMI KARST JEOMORFOLOJİSİ
0203
2023
1. Hafta
kiyi ve karst jeomorfolojisi iki ayrı konudur. Doğrudan doğ-
ruya birbirleriyle bağlantılı deği

Görüntüle

Karst Topografyası ve Türkiye'deki Örnekleri

Karst topografyası Türkiye'de yaygın olarak görülen bir jeomorfolojik özelliktir. Özellikle Akdeniz ve Ege bölgelerinde geniş karst alanları bulunur.

Definition: Karst topografyası, çözünebilen kayaçların (genellikle kireçtaşı, jips veya dolomit) su etkisiyle aşınması sonucu oluşan özel yer şekillerinin bütünüdür.

Karstik arazi Türkiye'de nerede görülür? sorusuna cevap olarak şu bölgeler verilebilir:

  • Toros Dağları
  • Batı Anadolu'nun kireçtaşı platoları
  • İç Anadolu'nun bazı kesimleri

Example: Pamukkale travertenleri, Türkiye'deki en ünlü karstik oluşumlardan biridir.

Karst topografyası örnekleri arasında mağaralar, dolinler, uvalar, polyeler ve lapyalar sayılabilir. Bu yer şekilleri, Türkiye'nin jeolojik mirasının önemli bir parçasıdır.

Highlight: Karstik şekiller Türkiye'de en çok Akdeniz Bölgesi'nde görülür.

Karst topoğrafyası nerelerde var? sorusu, sadece Türkiye için değil, dünya genelinde de önemlidir. Karst topografyası, uygun jeolojik ve iklim koşullarının bir araya geldiği birçok bölgede görülebilir.

KIMI KARST JEOMORFOLOJİSİ
0203
2023
1. Hafta
kiyi ve karst jeomorfolojisi iki ayrı konudur. Doğrudan doğ-
ruya birbirleriyle bağlantılı deği

Görüntüle

Kıyı Jeomorfolojisi ve Kıyı Tipleri

Kıyı jeomorfolojisi ve kıyı şekillenme süreçleri, Türkiye'nin coğrafi yapısında önemli bir yer tutar. Kıyıların şekillenmesinde dalgalar, akıntılar ve gel-git olayları gibi doğal faktörler etkili olmaktadır. Özellikle dalgaların kıyıya ulaşma açısı ve enerjisi, kıyı şekillerinin oluşumunda belirleyici rol oynar.

Tanım: Kıyı, deniz ve karanın buluştuğu noktada oluşan jeomorfolojik birimdir. Ön kıyı ve arka kıyı olmak üzere iki ana bölümden oluşur.

Dalga aşındırması ve birikimi sonucunda oluşan kıyı şekilleri arasında falezler, plajlar ve kıyı kumulları bulunur. Türkiye kıyı jeomorfolojisi açısından zengin çeşitliliğe sahiptir. Ege kıyılarında girinti-çıkıntılı yapı hakimken, Karadeniz kıyılarında yüksek falezler görülür.

Örnek: Türkiye'de en belirgin falez oluşumları Karadeniz kıyı şeridinde görülür. Sinop, Amasra ve Trabzon kıyıları karakteristik falez örnekleridir.

KIMI KARST JEOMORFOLOJİSİ
0203
2023
1. Hafta
kiyi ve karst jeomorfolojisi iki ayrı konudur. Doğrudan doğ-
ruya birbirleriyle bağlantılı deği

Görüntüle

Kıyı Tipleri ve Özellikleri

Kıyı tipleri arasında Ria kıyı tipi, Dalmaçya kıyı tipi, Fiyort kıyı tipi ve Kalanklı kıyı tipi bulunur. Her bir kıyı tipi, farklı jeolojik ve jeomorfolojik süreçler sonucunda oluşur.

Vurgu: Türkiye'de en yaygın görülen kıyı tipi Dalmaçya kıyı tipidir ve özellikle Ege Denizi kıyılarında karakteristiktir.

Tektonik kıyı tipi, yer kabuğu hareketleri sonucunda oluşur ve Türkiye'nin birçok bölgesinde görülür. Bu kıyı tipinin en belirgin özelliği, ani derinleşen deniz tabanı ve dik yamaçlardır.

Terim: Dalga ve akıntıların oluşturduğu yer şekilleri arasında abrazyon platformları, kıyı kemerleri ve deniz mağaraları sayılabilir.

KIMI KARST JEOMORFOLOJİSİ
0203
2023
1. Hafta
kiyi ve karst jeomorfolojisi iki ayrı konudur. Doğrudan doğ-
ruya birbirleriyle bağlantılı deği

Görüntüle

Kıyı Şekillenme Süreçleri

Türkiye'de kıyıların şekillenmesinde etkili faktörler arasında dalga aşındırması, akıntılar ve tektonik hareketler başta gelir. Bu süreçler, kıyı çizgisinin sürekli değişimine neden olur.

Tanım: Atrisyon, dalganın taşıdığı malzemelerin birbirine ve zemine çarparak parçalanması sürecidir.

Kıyı şekillenmesinde insan etkisi de önemlidir. Özellikle liman yapımı, kıyı dolgu alanları ve baraj inşaatları gibi faaliyetler doğal kıyı süreçlerini etkiler. Türkiye'de Ordu-Giresun Havalimanı ve Yenikapı dolgu alanı bu duruma örnektir.

KIMI KARST JEOMORFOLOJİSİ
0203
2023
1. Hafta
kiyi ve karst jeomorfolojisi iki ayrı konudur. Doğrudan doğ-
ruya birbirleriyle bağlantılı deği

Görüntüle

Kıyı Kavramları ve Terminoloji

Açık kıyı nedir sorusunun cevabı, en alçak deniz seviyesinden başlayarak denizin açıklarına kadar uzanan alanı kapsar. Kıyı kavramları arasında kıyı çizgisi, kıyı kenar çizgisi ve kıyı bölgesi gibi terimler yer alır.

Terim: Kıyı kenar çizgisi, kara ve denizin kesiştiği hat olup, yasal düzenlemelerde önemli bir referans noktasıdır.

Falezler, kıyı jeomorfolojisinin önemli elemanlarındandır ve aktüel falezler ile sözde falezler olarak ikiye ayrılır. Aktüel falezler halen dalga aşındırmasına maruz kalırken, sözde falezler tektonik hareketler sonucu oluşmuştur.

KIMI KARST JEOMORFOLOJİSİ
0203
2023
1. Hafta
kiyi ve karst jeomorfolojisi iki ayrı konudur. Doğrudan doğ-
ruya birbirleriyle bağlantılı deği

Görüntüle

Kıyı Jeomorfolojisi ve Türkiye'deki Örnekleri

Kıyı jeomorfolojisi, deniz ve kara etkileşiminin oluşturduğu doğal süreçleri inceleyen önemli bir coğrafi alandır. Türkiye'nin üç tarafının denizlerle çevrili olması, ülkemizde çeşitli kıyı tiplerinin oluşmasına olanak sağlamıştır.

Tanım: Türkiye kıyı jeomorfolojisi, dalga aşındırması, birikim süreçleri ve tektonik hareketler sonucunda şekillenen karmaşık bir yapıya sahiptir.

Falezler, Türkiye kıyılarının en dikkat çekici jeomorfolojik yapılarından biridir. Özellikle Antalya'da görülen falezler, deniz ve kara etkileşiminin en güzel örneklerini oluşturur. Falezler yaşlarına göre aktif ve ölü falezler olarak ikiye ayrılır. Üsküdar ve Mudanya'daki ölü falezler, dalga aşınımının artık etkili olmadığı kıyı kesimlerine örnek teşkil eder.

Örnek: Moda falezleri (İstanbul), Antalya falezleri ve Mudanya ölü falezleri, Türkiye'deki farklı falez tiplerinin önemli örnekleridir.

Alçak kıyılar ve plajlar, kıyı jeomorfolojisinin bir diğer önemli unsurudur. Plajların oluşumunda birikim süreçleri, akıntıların yoğunluğu ve deniz derinliği gibi faktörler etkilidir. Delta bölgelerinde ve kıyı ovalarında yaygın olarak görülen plajlar, kumsal veya çakıllı yapıda olabilir. Tonyaaltı plajı, çakıllı plaj yapısına sahip önemli bir örnektir.

KIMI KARST JEOMORFOLOJİSİ
0203
2023
1. Hafta
kiyi ve karst jeomorfolojisi iki ayrı konudur. Doğrudan doğ-
ruya birbirleriyle bağlantılı deği

Görüntüle

Kıyı Şekillenme Süreçleri ve İnsan Etkisi

Kıyıların şekillenmesinde doğal süreçlerin yanı sıra insan faaliyetleri de (antropojenik etkiler) önemli rol oynar. Türkiye'de kıyıların şekillenmesinde etkili faktörler arasında litolojik yapı, dalga ve akıntılar, tektonik hareketler ve insan müdahaleleri yer alır.

Önemli: Litolojik birimler ile kıyı şekilleri arasındaki ilişki, kıyı jeomorfolojisinin anlaşılmasında kritik öneme sahiptir. Volkanik ve kalker kıyılar, farklı aşınma ve birikme süreçleri gösterir.

Plajların oluşumunda dalga aşındırması sonucu oluşan malzemeler önemli rol oynar. Dalgaların kıyıdan kopardığı ve aşındırdığı malzemeler, zamanla kuma dönüşür. Akarsuların getirdiği malzemeler ve rüzgarın etkisi de kıyı kumullarının oluşumunda etkilidir.

Vurgu: Kıyı şekillerinin oluşumunda ve gelişiminde sürekli bir değişim söz konusudur. Bu değişim, doğal süreçler ve insan faaliyetlerinin etkileşimi sonucunda gerçekleşir.

Kıyı jeomorfolojisinin anlaşılması, kıyı planlaması, turizm faaliyetleri ve çevre koruma çalışmaları açısından büyük önem taşır. Özellikle iklim değişikliğinin kıyılar üzerindeki etkilerinin artması, bu alandaki çalışmaların önemini daha da artırmaktadır.

KIMI KARST JEOMORFOLOJİSİ
0203
2023
1. Hafta
kiyi ve karst jeomorfolojisi iki ayrı konudur. Doğrudan doğ-
ruya birbirleriyle bağlantılı deği

Görüntüle

Kıyı ve Karst Jeomorfolojisine Giriş

Karst topografyası ve kıyı jeomorfolojisi, Türkiye'nin coğrafi yapısını şekillendiren iki önemli jeomorfolojik süreçtir. Bu iki konu, doğrudan birbiriyle bağlantılı olmasa da, yeryüzünün şekillenmesinde önemli roller oynar.

Highlight: Jeomorfoloji, yapısal ve klimatik olmak üzere iki ana kısma ayrılır.

Yapısal jeomorfoloji, yeryüzünün iç dinamiklerini ve kayaç yapısını incelerken, klimatik jeomorfoloji iklim etkilerini ele alır. Karst topografyası hem yapısal hem de klimatik etkilere maruz kalırken, kıyı jeomorfolojisi daha çok klimatik faktörlerden etkilenir.

Definition: Karstlaşma, çözünebilen kayaçların su etkisiyle aşınması ve özel yer şekillerinin oluşması sürecidir.

Karst topografyası için iki temel unsur gereklidir: çözünebilen kayaç (örneğin kalker) ve bu kayacı çözebilen su. Kıyı jeomorfolojisinde ise en önemli şekillendirici faktör dalgalardır.

Vocabulary: Kalker, kireçtaşı değildir. Her kalkerden kireçtaşı elde edilmez.

Aradığını bulamıyor musun? Diğer derslere göz at.

Knowunity, beş Avrupa ülkesinde 1 numaralı eğitim uygulaması!

Knowunity, Apple tarafından büyük ilgi gördü ve Almanya, İtalya, Polonya, İsviçre ve Birleşik Krallık'ta eğitim kategorisinde sürekli olarak en üst sıralarda yer aldı. Hemen Knowunity'e katıl ve dünya çapında milyonlarca öğrenciyle yardımlaş.

Ranked #1 Education App

İndir

Google Play

İndir

App Store

Knowunity, beş Avrupa ülkesinde 1 numaralı eğitim uygulaması!

4.9+

Ortalama Uygulama Puanı

15 M

Öğrenci Knowunity kullanıyor

#1

Eğitim uygulamaları tablosunda 12 ülkede

950 K+

Öğrenci ders notlarını yükledi

Kararsız mısın? Bizi bir de dünyanın dört bir yanındaki kullanıcılarımızdan dinle!

iOS Kullanıcısı

Kesinlikle harika bir uygulama, resmen hayatımı kolaylaştırdı.

Stefan S, iOS Kullanıcısı

Uygulama çok basit ve iyi tasarlanmış. Şimdiye kadar aradığım her şeyi buldum

S., iOS Kullanıcısı

Ba-yıl-dım ❤️, çalışırken neredeyse her an kullanıyorum

Ders notlarını görmek için kaydol. Ücretsiz!

Tüm belgeleri görebilirsin

Notlarını Yükselt

Milyonlarca öğrenciye katıl

Kaydolduğunda Hizmet Şartları ve Gizlilik Politikasını kabul etmiş olursun

Karst Topografyası ve Kıyı Jeomorfolojisi Türkiye'de Nasıldır?

user profile picture

Sıla

@silaefe

·

218 Takipçiler

Takip Et

Türkiye'nin jeomorfolojik yapısında önemli yer tutan Karst Topografyası ve kıyı şekilleri, ülkemizin coğrafi karakterini belirleyen temel unsurlardır.

Karst Topografyası, kireçtaşı, jips ve dolomit gibi çözünebilen kayaçların bulunduğu bölgelerde, suyun kimyasal aşındırması sonucu oluşan yerşekillerinin tümünü kapsar. Karstlaşma süreci, Türkiye'de özellikle Akdeniz Bölgesi'nde yaygın olarak görülür. Toros Dağları boyunca uzanan kireçtaşı yapısı, polye, uvala, dolin, mağara gibi karstik şekillerin oluşumuna zemin hazırlamıştır. Karstik arazi Türkiye'de en çok Antalya, Mersin ve Muğla çevresinde görülür.

Türkiye'nin Kıyı jeomorfolojisi çeşitlilik gösterir ve farklı kıyı tiplerini barındırır. Kıyı tipleri arasında Ria kıyı tipi, Dalmaçya kıyı tipi, ve Kalanklı Kıyı Tipi öne çıkar. Türkiye'de kıyıların şekillenmesinde etkili faktörler arasında dalga aşındırması, tektonik hareketler ve deniz seviyesi değişimleri bulunur. Ege kıyılarında girinti-çıkıntılı yapı hakimken, Karadeniz kıyılarında dik falezler görülür. Akdeniz kıyılarında ise karstik yapının etkisiyle oluşan özel kıyı şekilleri mevcuttur. Dalga ve Akıntıların oluşturduğu yer şekilleri arasında kıyı okları, tombolo, lagün ve plajlar sayılabilir. Tektonik kıyı tipi özellikle fay hatlarının denizle buluştuğu bölgelerde görülür ve dik yamaçlarla karakterize edilir.

24.07.2024

4

 

10/11

 

Cografya

0

KIMI KARST JEOMORFOLOJİSİ
0203
2023
1. Hafta
kiyi ve karst jeomorfolojisi iki ayrı konudur. Doğrudan doğ-
ruya birbirleriyle bağlantılı deği

Kıyı Topografyası ve Dalga Etkisi

Türkiye kıyı jeomorfolojisi, çeşitli faktörlerin etkisiyle şekillenir. Kıyıları şekillendiren en önemli süreç dalgalardır. Dalgaların etkisi, kıyı tipine göre değişiklik gösterir.

Example: Yüksek kıyılarda dalgalar en fazla aşındırmayı yaparken, alçak kıyılarda daha çok birikim faaliyeti görülür.

Dalgaların kıyıya etkisi çeşitli şekillerde gerçekleşir:

  1. Hidrolik etki: Dalganın bir yüzeye çarpması
  2. Korozyon (abrozyon): Dalganın çakıllarla beraber kıyıya çarparak aşındırması
  3. Atrisyon: Dalganın taşıdığı unsurların zemine sürtünmesi ve kıyıya çarpması

Vocabulary: Falez, dalgaların aşındırmasıyla oluşan dik kıyı yamacıdır.

Türkiye'de kıyıların şekillenmesinde etkili faktörler arasında rüzgar şiddeti de önemlidir. Örneğin, Karadeniz'de dalgalar en hırçın halini alır.

KIMI KARST JEOMORFOLOJİSİ
0203
2023
1. Hafta
kiyi ve karst jeomorfolojisi iki ayrı konudur. Doğrudan doğ-
ruya birbirleriyle bağlantılı deği

Dalga Özellikleri ve Kıyı Tipleri

Kıyı tipleri, dalga özelliklerine ve kıyı yapısına bağlı olarak çeşitlilik gösterir. Türkiye'de farklı kıyı tiplerini görmek mümkündür.

Definition: Dalga çatlaması, dalgaların yüksek kıyıya şiddetli bir şekilde çarpması ve etrafa köpükler saçması olayıdır.

Kıyı tiplerini etkileyen faktörler:

  • Kıyı yapısı (yüksek veya alçak kıyılar)
  • Deniz derinliği
  • Dalga özellikleri (yükseklik, uzunluk)
  • Rüzgar şiddeti ve yönü

Example: Falezli dik kıyıların olduğu yerlerde deniz genellikle derindir.

Türkiye'de kıyı tipleri arasında antropojen kıyılar da bulunur. Bunlar, insan etkisiyle düzenlenmiş kıyılardır. Örneğin, Boğaziçi ve Haliç bu tip kıyılara örnektir.

KIMI KARST JEOMORFOLOJİSİ
0203
2023
1. Hafta
kiyi ve karst jeomorfolojisi iki ayrı konudur. Doğrudan doğ-
ruya birbirleriyle bağlantılı deği

Kıyı Şekillenmesinde Akıntılar ve Diğer Faktörler

Türkiye'de kıyıların şekillenmesinde etkili faktörler arasında akıntılar da önemli bir yer tutar. Akıntılar, kıyı çizgisini ve kıyı morfolojisini etkiler.

Akıntıların oluşmasında etkili olan faktörler:

  • Seviye farkı
  • Tuz yoğunluğu farkı
  • Rüzgarlar

Highlight: Tsunami, deprem nedeniyle oluşan büyük dalgalara verilen isimdir ve kıyı şekillenmesinde önemli bir rol oynayabilir.

Kıyı tipleri 10. sınıf coğrafya müfredatında önemli bir konudur. Öğrenciler, Türkiye'nin farklı bölgelerindeki kıyı tiplerini ve bunların oluşum süreçlerini öğrenirler.

Example: Ege Denizi, çok sayıda adası nedeniyle "Adalar Denizi" olarak da bilinir.

Dalga ve akıntıların oluşturduğu yer şekilleri arasında plajlar, falezler ve kıyı setleri sayılabilir. Bu yer şekilleri, Türkiye'nin kıyı turizmi açısından da büyük önem taşır.

KIMI KARST JEOMORFOLOJİSİ
0203
2023
1. Hafta
kiyi ve karst jeomorfolojisi iki ayrı konudur. Doğrudan doğ-
ruya birbirleriyle bağlantılı deği

Karst Topografyası ve Türkiye'deki Örnekleri

Karst topografyası Türkiye'de yaygın olarak görülen bir jeomorfolojik özelliktir. Özellikle Akdeniz ve Ege bölgelerinde geniş karst alanları bulunur.

Definition: Karst topografyası, çözünebilen kayaçların (genellikle kireçtaşı, jips veya dolomit) su etkisiyle aşınması sonucu oluşan özel yer şekillerinin bütünüdür.

Karstik arazi Türkiye'de nerede görülür? sorusuna cevap olarak şu bölgeler verilebilir:

  • Toros Dağları
  • Batı Anadolu'nun kireçtaşı platoları
  • İç Anadolu'nun bazı kesimleri

Example: Pamukkale travertenleri, Türkiye'deki en ünlü karstik oluşumlardan biridir.

Karst topografyası örnekleri arasında mağaralar, dolinler, uvalar, polyeler ve lapyalar sayılabilir. Bu yer şekilleri, Türkiye'nin jeolojik mirasının önemli bir parçasıdır.

Highlight: Karstik şekiller Türkiye'de en çok Akdeniz Bölgesi'nde görülür.

Karst topoğrafyası nerelerde var? sorusu, sadece Türkiye için değil, dünya genelinde de önemlidir. Karst topografyası, uygun jeolojik ve iklim koşullarının bir araya geldiği birçok bölgede görülebilir.

KIMI KARST JEOMORFOLOJİSİ
0203
2023
1. Hafta
kiyi ve karst jeomorfolojisi iki ayrı konudur. Doğrudan doğ-
ruya birbirleriyle bağlantılı deği

Kıyı Jeomorfolojisi ve Kıyı Tipleri

Kıyı jeomorfolojisi ve kıyı şekillenme süreçleri, Türkiye'nin coğrafi yapısında önemli bir yer tutar. Kıyıların şekillenmesinde dalgalar, akıntılar ve gel-git olayları gibi doğal faktörler etkili olmaktadır. Özellikle dalgaların kıyıya ulaşma açısı ve enerjisi, kıyı şekillerinin oluşumunda belirleyici rol oynar.

Tanım: Kıyı, deniz ve karanın buluştuğu noktada oluşan jeomorfolojik birimdir. Ön kıyı ve arka kıyı olmak üzere iki ana bölümden oluşur.

Dalga aşındırması ve birikimi sonucunda oluşan kıyı şekilleri arasında falezler, plajlar ve kıyı kumulları bulunur. Türkiye kıyı jeomorfolojisi açısından zengin çeşitliliğe sahiptir. Ege kıyılarında girinti-çıkıntılı yapı hakimken, Karadeniz kıyılarında yüksek falezler görülür.

Örnek: Türkiye'de en belirgin falez oluşumları Karadeniz kıyı şeridinde görülür. Sinop, Amasra ve Trabzon kıyıları karakteristik falez örnekleridir.

KIMI KARST JEOMORFOLOJİSİ
0203
2023
1. Hafta
kiyi ve karst jeomorfolojisi iki ayrı konudur. Doğrudan doğ-
ruya birbirleriyle bağlantılı deği

Kıyı Tipleri ve Özellikleri

Kıyı tipleri arasında Ria kıyı tipi, Dalmaçya kıyı tipi, Fiyort kıyı tipi ve Kalanklı kıyı tipi bulunur. Her bir kıyı tipi, farklı jeolojik ve jeomorfolojik süreçler sonucunda oluşur.

Vurgu: Türkiye'de en yaygın görülen kıyı tipi Dalmaçya kıyı tipidir ve özellikle Ege Denizi kıyılarında karakteristiktir.

Tektonik kıyı tipi, yer kabuğu hareketleri sonucunda oluşur ve Türkiye'nin birçok bölgesinde görülür. Bu kıyı tipinin en belirgin özelliği, ani derinleşen deniz tabanı ve dik yamaçlardır.

Terim: Dalga ve akıntıların oluşturduğu yer şekilleri arasında abrazyon platformları, kıyı kemerleri ve deniz mağaraları sayılabilir.

KIMI KARST JEOMORFOLOJİSİ
0203
2023
1. Hafta
kiyi ve karst jeomorfolojisi iki ayrı konudur. Doğrudan doğ-
ruya birbirleriyle bağlantılı deği

Kıyı Şekillenme Süreçleri

Türkiye'de kıyıların şekillenmesinde etkili faktörler arasında dalga aşındırması, akıntılar ve tektonik hareketler başta gelir. Bu süreçler, kıyı çizgisinin sürekli değişimine neden olur.

Tanım: Atrisyon, dalganın taşıdığı malzemelerin birbirine ve zemine çarparak parçalanması sürecidir.

Kıyı şekillenmesinde insan etkisi de önemlidir. Özellikle liman yapımı, kıyı dolgu alanları ve baraj inşaatları gibi faaliyetler doğal kıyı süreçlerini etkiler. Türkiye'de Ordu-Giresun Havalimanı ve Yenikapı dolgu alanı bu duruma örnektir.

KIMI KARST JEOMORFOLOJİSİ
0203
2023
1. Hafta
kiyi ve karst jeomorfolojisi iki ayrı konudur. Doğrudan doğ-
ruya birbirleriyle bağlantılı deği

Kıyı Kavramları ve Terminoloji

Açık kıyı nedir sorusunun cevabı, en alçak deniz seviyesinden başlayarak denizin açıklarına kadar uzanan alanı kapsar. Kıyı kavramları arasında kıyı çizgisi, kıyı kenar çizgisi ve kıyı bölgesi gibi terimler yer alır.

Terim: Kıyı kenar çizgisi, kara ve denizin kesiştiği hat olup, yasal düzenlemelerde önemli bir referans noktasıdır.

Falezler, kıyı jeomorfolojisinin önemli elemanlarındandır ve aktüel falezler ile sözde falezler olarak ikiye ayrılır. Aktüel falezler halen dalga aşındırmasına maruz kalırken, sözde falezler tektonik hareketler sonucu oluşmuştur.

KIMI KARST JEOMORFOLOJİSİ
0203
2023
1. Hafta
kiyi ve karst jeomorfolojisi iki ayrı konudur. Doğrudan doğ-
ruya birbirleriyle bağlantılı deği

Kıyı Jeomorfolojisi ve Türkiye'deki Örnekleri

Kıyı jeomorfolojisi, deniz ve kara etkileşiminin oluşturduğu doğal süreçleri inceleyen önemli bir coğrafi alandır. Türkiye'nin üç tarafının denizlerle çevrili olması, ülkemizde çeşitli kıyı tiplerinin oluşmasına olanak sağlamıştır.

Tanım: Türkiye kıyı jeomorfolojisi, dalga aşındırması, birikim süreçleri ve tektonik hareketler sonucunda şekillenen karmaşık bir yapıya sahiptir.

Falezler, Türkiye kıyılarının en dikkat çekici jeomorfolojik yapılarından biridir. Özellikle Antalya'da görülen falezler, deniz ve kara etkileşiminin en güzel örneklerini oluşturur. Falezler yaşlarına göre aktif ve ölü falezler olarak ikiye ayrılır. Üsküdar ve Mudanya'daki ölü falezler, dalga aşınımının artık etkili olmadığı kıyı kesimlerine örnek teşkil eder.

Örnek: Moda falezleri (İstanbul), Antalya falezleri ve Mudanya ölü falezleri, Türkiye'deki farklı falez tiplerinin önemli örnekleridir.

Alçak kıyılar ve plajlar, kıyı jeomorfolojisinin bir diğer önemli unsurudur. Plajların oluşumunda birikim süreçleri, akıntıların yoğunluğu ve deniz derinliği gibi faktörler etkilidir. Delta bölgelerinde ve kıyı ovalarında yaygın olarak görülen plajlar, kumsal veya çakıllı yapıda olabilir. Tonyaaltı plajı, çakıllı plaj yapısına sahip önemli bir örnektir.

KIMI KARST JEOMORFOLOJİSİ
0203
2023
1. Hafta
kiyi ve karst jeomorfolojisi iki ayrı konudur. Doğrudan doğ-
ruya birbirleriyle bağlantılı deği

Kıyı Şekillenme Süreçleri ve İnsan Etkisi

Kıyıların şekillenmesinde doğal süreçlerin yanı sıra insan faaliyetleri de (antropojenik etkiler) önemli rol oynar. Türkiye'de kıyıların şekillenmesinde etkili faktörler arasında litolojik yapı, dalga ve akıntılar, tektonik hareketler ve insan müdahaleleri yer alır.

Önemli: Litolojik birimler ile kıyı şekilleri arasındaki ilişki, kıyı jeomorfolojisinin anlaşılmasında kritik öneme sahiptir. Volkanik ve kalker kıyılar, farklı aşınma ve birikme süreçleri gösterir.

Plajların oluşumunda dalga aşındırması sonucu oluşan malzemeler önemli rol oynar. Dalgaların kıyıdan kopardığı ve aşındırdığı malzemeler, zamanla kuma dönüşür. Akarsuların getirdiği malzemeler ve rüzgarın etkisi de kıyı kumullarının oluşumunda etkilidir.

Vurgu: Kıyı şekillerinin oluşumunda ve gelişiminde sürekli bir değişim söz konusudur. Bu değişim, doğal süreçler ve insan faaliyetlerinin etkileşimi sonucunda gerçekleşir.

Kıyı jeomorfolojisinin anlaşılması, kıyı planlaması, turizm faaliyetleri ve çevre koruma çalışmaları açısından büyük önem taşır. Özellikle iklim değişikliğinin kıyılar üzerindeki etkilerinin artması, bu alandaki çalışmaların önemini daha da artırmaktadır.

KIMI KARST JEOMORFOLOJİSİ
0203
2023
1. Hafta
kiyi ve karst jeomorfolojisi iki ayrı konudur. Doğrudan doğ-
ruya birbirleriyle bağlantılı deği

Kıyı ve Karst Jeomorfolojisine Giriş

Karst topografyası ve kıyı jeomorfolojisi, Türkiye'nin coğrafi yapısını şekillendiren iki önemli jeomorfolojik süreçtir. Bu iki konu, doğrudan birbiriyle bağlantılı olmasa da, yeryüzünün şekillenmesinde önemli roller oynar.

Highlight: Jeomorfoloji, yapısal ve klimatik olmak üzere iki ana kısma ayrılır.

Yapısal jeomorfoloji, yeryüzünün iç dinamiklerini ve kayaç yapısını incelerken, klimatik jeomorfoloji iklim etkilerini ele alır. Karst topografyası hem yapısal hem de klimatik etkilere maruz kalırken, kıyı jeomorfolojisi daha çok klimatik faktörlerden etkilenir.

Definition: Karstlaşma, çözünebilen kayaçların su etkisiyle aşınması ve özel yer şekillerinin oluşması sürecidir.

Karst topografyası için iki temel unsur gereklidir: çözünebilen kayaç (örneğin kalker) ve bu kayacı çözebilen su. Kıyı jeomorfolojisinde ise en önemli şekillendirici faktör dalgalardır.

Vocabulary: Kalker, kireçtaşı değildir. Her kalkerden kireçtaşı elde edilmez.

Aradığını bulamıyor musun? Diğer derslere göz at.

Knowunity, beş Avrupa ülkesinde 1 numaralı eğitim uygulaması!

Knowunity, Apple tarafından büyük ilgi gördü ve Almanya, İtalya, Polonya, İsviçre ve Birleşik Krallık'ta eğitim kategorisinde sürekli olarak en üst sıralarda yer aldı. Hemen Knowunity'e katıl ve dünya çapında milyonlarca öğrenciyle yardımlaş.

Ranked #1 Education App

İndir

Google Play

İndir

App Store

Knowunity, beş Avrupa ülkesinde 1 numaralı eğitim uygulaması!

4.9+

Ortalama Uygulama Puanı

15 M

Öğrenci Knowunity kullanıyor

#1

Eğitim uygulamaları tablosunda 12 ülkede

950 K+

Öğrenci ders notlarını yükledi

Kararsız mısın? Bizi bir de dünyanın dört bir yanındaki kullanıcılarımızdan dinle!

iOS Kullanıcısı

Kesinlikle harika bir uygulama, resmen hayatımı kolaylaştırdı.

Stefan S, iOS Kullanıcısı

Uygulama çok basit ve iyi tasarlanmış. Şimdiye kadar aradığım her şeyi buldum

S., iOS Kullanıcısı

Ba-yıl-dım ❤️, çalışırken neredeyse her an kullanıyorum