Dersler

Dersler

Daha Fazla

Depremler ve Kayaç Çeşitleri: Tektonik Deprem, Yüzey Kayaçları, Tortul Kayaçlar ve Daha Fazlası

Görüntüle

Depremler ve Kayaç Çeşitleri: Tektonik Deprem, Yüzey Kayaçları, Tortul Kayaçlar ve Daha Fazlası
user profile picture

Ceren G.

@ceren_g

·

365 Takipçiler

Takip Et

Depremler ve kayaçlar hakkında kapsamlı bir rehber. Deprem çeşitleri, özellikleri ve etkileri açıklanmıştır. Ayrıca farklı kayaç türleri ve oluşum süreçleri detaylı olarak anlatılmıştır.

  • Depremler derinliklerine göre sığ, orta ve derin olarak sınıflandırılır
  • Kayaçlar magmatik, tortul ve başkalaşım olmak üzere üç ana gruba ayrılır
  • Her kayaç türünün kendine özgü oluşum süreci ve özellikleri vardır
  • Kayaçların incelenmesi yeryüzünün geçmişi hakkında önemli bilgiler sağlar

25.07.2024

376

Sığ deprem
• 60 km desinliğe kadar
• etki alanı dar
• yıkıcı etkisi fazla
Orta derinlikteki
deprem
• 60-300 km arası
• yıkıcı etkisi orta
•

Görüntüle

Magmatik Kayaçların Detaylı İncelenmesi

Yüzey (Volkanik) Kayaçları

Yüzey kayacı nedir? Volkanik olaylar sonucunda yeryüzüne çıkan materyallerin soğumasıyla oluşan kayaçlardır. İnce kristalli yapıya sahiptirler çünkü kısa sürede soğurlar.

Example: Vezüv, Fuji ve Ağrı Dağları bu tür kayaçlardan oluşur. Bazı volkanik olaylar deniz altında gerçekleşir ve kabartılar oluşturarak Hawai Adaları gibi adalar meydana getirebilir.

Yüzey kayaçlarına örnekler:

  • Andezit
  • Bazalt
  • Obsidyen (volkan camı)
  • Sünger taş
  • Tüf

Derinlik (Plütonik) Kayaçlar

Derinlik kayaçları nasıl oluşur? Magmanın yeryüzüne yükselirken tabakalar arasına sızıp ya da yeryüzüne yakın bir yerde soğumasıyla oluşur. Kalın kristalli yapıya sahiptirler çünkü yavaş soğurlar.

Vocabulary: Tor topografyası, püskürük kayaçların üstlerindeki materyaller erozyonla alınınca bu kayaçların blok halinde yüzeye çıkmasıdır. Örneğin, Peri Bacaları bu şekilde oluşmuştur.

Derinlik kayaçlarına örnekler:

  • Granit
  • Siyenit
  • Diyorit
  • Gabro

Tortul (Sedimanter) Kayaçlar

Taşınmış materyallerin göl, deniz ve kara çukurlarında birikmesi, suda çökelme gerçekleşmesi ve canlı kalıntılarının taşlaşması şeklinde oluşur. Tabakalı bir yapıya sahiptirler ve içlerinde fosiller bulunabilir.

Highlight: Tortul kayaçlar geçmişle ilgili önemli bilgiler verirler.

Tortul kayaçlar örnekleri:

  • Kil taşı
  • Çakıl taşı
  • Kalker
  • Kum taşı
  • Kömür
  • Mercan kalkeri

Tortul kayaçlar üç gruba ayrılır:

  1. Fiziksel tortul kayaçlar: Akarsu, rüzgar, buzul gibi dış kuvvetlerle taşınan ve biriken materyallerin birleşmesiyle oluşur. Örnekler: Gre (kum taşı), konglomera (çakıl taşı), breş (moloz taşı), şist (kil taşı)
Sığ deprem
• 60 km desinliğe kadar
• etki alanı dar
• yıkıcı etkisi fazla
Orta derinlikteki
deprem
• 60-300 km arası
• yıkıcı etkisi orta
•

Görüntüle

Tortul ve Başkalaşım Kayaçların Detaylı İncelenmesi

Kimyasal Tortul Kayaçlar

Kimyasal tortul kayaçlar nelerdir ve nasıl oluşur? Suda çözünmüş maddelerin üst üste birikmesiyle oluşan kayaçlardır.

Example: Kimyasal tortul kayaçlar örnekleri şunlardır:

  • Kalker (kireç taşı)
  • Jips (alçı taşı)
  • Kaya tuzu
  • Traverten

Highlight: Kimyasal tortul kayaçların bulunduğu yerlerde lapya, uvala, dolin, polye, obruk, mağara, sarkıt, dikit, sütun ve traverten gibi yer şekilleri oluşmaktadır.

Organik Tortul Kayaçlar

Bitki ve hayvan kalıntılarının üst üste birikmesiyle oluşan kayaçlardır.

Örnekler:

  • Tebeşir
  • Kömür
  • Mercan

Definition: Kömür, bitkilerin taşlaşmasıyla oluşmuştur. Oluşum zamanlarına göre sınıflandırılır:

  • Birinci Jeolojik zamanda oluşanlar: Taş kömürü
  • Üçüncü Jeolojik zamanda oluşanlar: Linyit
  • Yakın zamanda oluşanlar: Turba

Vocabulary: Tebeşir, denizlerdeki bir mikroskobik canlı türünün kalıntılarının üst üste birikmesiyle oluşmuştur.

Example: Mercan kayalar, mercan adındaki canlıların kalıntılarının üst üste birikmesiyle oluşmuştur. Genellikle tropikal kuşaktaki sığ sıcak sularda bulunurlar. Bunlar adaları meydana getirirse, buna "atol" denir.

Başkalaşım (Metamorfik) Kayaçlar

Başkalaşım kayaçlar tortul ve magmatik kayaçların yer kabuğunun derinlerinde yüksek sıcaklık ve basınç ile mineral ve yapısal özelliklerinin değişmesiyle oluşur.

Başkalaşım kayaçlarının oluşum örnekleri:

  • Kömür → Elmas
  • Kalker → Mermer
  • Kum taşı → Kuvarsit
  • Granit → Gnays
  • Kil taşı → Şist

Bu kayaçların oluşumu, yeryüzünün dinamik yapısını ve zamanla geçirdiği değişimleri anlamak açısından önemlidir.

Sığ deprem
• 60 km desinliğe kadar
• etki alanı dar
• yıkıcı etkisi fazla
Orta derinlikteki
deprem
• 60-300 km arası
• yıkıcı etkisi orta
•

Görüntüle

Deprem Çeşitleri ve Özellikleri

Deprem türleri ve özellikleri derinliklerine göre üçe ayrılır:

Sığ depremler 60 km derinliğe kadar gerçekleşir. Etki alanları dar olmasına rağmen yıkıcı etkileri fazladır.

Orta derinlikteki depremler 60-300 km arasında meydana gelir. Yıkıcı etkileri orta düzeydedir ve genellikle okyanus ortası ve levhaların çarpışma alanlarında görülür.

Derin depremler ise 300-700 km arasında oluşur. Etki alanları geniş olmasına rağmen yıkıcı etkileri azdır. Mantonun üst kısımlarındaki hareketlerle ilişkilidirler.

Highlight: Depremlerin büyüklükleri Richter ölçeğine göre sınıflandırılır. 2'den küçük depremler hissedilmezken, 8'den büyük depremler çok büyük olarak nitelendirilir.

Yeryüzündeki başlıca deprem bölgeleri şunlardır:

  • Büyük Okyanus kıyıları
  • Alp-Himalaya Dağ kuşağı
  • Atlas Okyanusu Ortası

Kayaçlar ve Sınıflandırılması

Kayaçlar, minerallerin bir araya gelmesiyle oluşan katı ve doğal maddelerdir. Kayaçları inceleyen bilim dalına "petrografi" denir.

Kayaçlar üç ana gruba ayrılır:

  1. Magmatik (Katılaşım) Kayaçlar
  2. Tortul (Sedimanter) Kayaçlar
  3. Başkalaşım (Metamorfik) Kayaçlar

Definition: Magmatik kayaçlar, yer kabuğunun altındaki ergimiş maddelerin yeryüzüne çıkması veya yer kabuğunun derinliklerinde soğumasıyla oluşur. Yer kabuğunun %65'ini oluştururlar.

Magmatik kayaçlar ikiye ayrılır:

  • Yüzey (Volkanik) Kayaçları
  • Derinlik (Plütonik) Kayaçları

Aradığını bulamıyor musun? Diğer derslere göz at.

Knowunity, beş Avrupa ülkesinde 1 numaralı eğitim uygulaması!

Knowunity, Apple tarafından büyük ilgi gördü ve Almanya, İtalya, Polonya, İsviçre ve Birleşik Krallık'ta eğitim kategorisinde sürekli olarak en üst sıralarda yer aldı. Hemen Knowunity'e katıl ve dünya çapında milyonlarca öğrenciyle yardımlaş.

Ranked #1 Education App

İndir

Google Play

İndir

App Store

Knowunity, beş Avrupa ülkesinde 1 numaralı eğitim uygulaması!

4.9+

Ortalama Uygulama Puanı

15 M

Öğrenci Knowunity kullanıyor

#1

Eğitim uygulamaları tablosunda 12 ülkede

950 K+

Öğrenci ders notlarını yükledi

Kararsız mısın? Bizi bir de dünyanın dört bir yanındaki kullanıcılarımızdan dinle!

iOS Kullanıcısı

Kesinlikle harika bir uygulama, resmen hayatımı kolaylaştırdı.

Stefan S, iOS Kullanıcısı

Uygulama çok basit ve iyi tasarlanmış. Şimdiye kadar aradığım her şeyi buldum

S., iOS Kullanıcısı

Ba-yıl-dım ❤️, çalışırken neredeyse her an kullanıyorum

Ders notlarını görmek için kaydol. Ücretsiz!

Tüm belgeleri görebilirsin

Notlarını Yükselt

Milyonlarca öğrenciye katıl

Kaydolduğunda Hizmet Şartları ve Gizlilik Politikasını kabul etmiş olursun

Depremler ve Kayaç Çeşitleri: Tektonik Deprem, Yüzey Kayaçları, Tortul Kayaçlar ve Daha Fazlası

user profile picture

Ceren G.

@ceren_g

·

365 Takipçiler

Takip Et

Depremler ve kayaçlar hakkında kapsamlı bir rehber. Deprem çeşitleri, özellikleri ve etkileri açıklanmıştır. Ayrıca farklı kayaç türleri ve oluşum süreçleri detaylı olarak anlatılmıştır.

  • Depremler derinliklerine göre sığ, orta ve derin olarak sınıflandırılır
  • Kayaçlar magmatik, tortul ve başkalaşım olmak üzere üç ana gruba ayrılır
  • Her kayaç türünün kendine özgü oluşum süreci ve özellikleri vardır
  • Kayaçların incelenmesi yeryüzünün geçmişi hakkında önemli bilgiler sağlar

25.07.2024

376

 

10

 

Cografya

9

Sığ deprem
• 60 km desinliğe kadar
• etki alanı dar
• yıkıcı etkisi fazla
Orta derinlikteki
deprem
• 60-300 km arası
• yıkıcı etkisi orta
•

Magmatik Kayaçların Detaylı İncelenmesi

Yüzey (Volkanik) Kayaçları

Yüzey kayacı nedir? Volkanik olaylar sonucunda yeryüzüne çıkan materyallerin soğumasıyla oluşan kayaçlardır. İnce kristalli yapıya sahiptirler çünkü kısa sürede soğurlar.

Example: Vezüv, Fuji ve Ağrı Dağları bu tür kayaçlardan oluşur. Bazı volkanik olaylar deniz altında gerçekleşir ve kabartılar oluşturarak Hawai Adaları gibi adalar meydana getirebilir.

Yüzey kayaçlarına örnekler:

  • Andezit
  • Bazalt
  • Obsidyen (volkan camı)
  • Sünger taş
  • Tüf

Derinlik (Plütonik) Kayaçlar

Derinlik kayaçları nasıl oluşur? Magmanın yeryüzüne yükselirken tabakalar arasına sızıp ya da yeryüzüne yakın bir yerde soğumasıyla oluşur. Kalın kristalli yapıya sahiptirler çünkü yavaş soğurlar.

Vocabulary: Tor topografyası, püskürük kayaçların üstlerindeki materyaller erozyonla alınınca bu kayaçların blok halinde yüzeye çıkmasıdır. Örneğin, Peri Bacaları bu şekilde oluşmuştur.

Derinlik kayaçlarına örnekler:

  • Granit
  • Siyenit
  • Diyorit
  • Gabro

Tortul (Sedimanter) Kayaçlar

Taşınmış materyallerin göl, deniz ve kara çukurlarında birikmesi, suda çökelme gerçekleşmesi ve canlı kalıntılarının taşlaşması şeklinde oluşur. Tabakalı bir yapıya sahiptirler ve içlerinde fosiller bulunabilir.

Highlight: Tortul kayaçlar geçmişle ilgili önemli bilgiler verirler.

Tortul kayaçlar örnekleri:

  • Kil taşı
  • Çakıl taşı
  • Kalker
  • Kum taşı
  • Kömür
  • Mercan kalkeri

Tortul kayaçlar üç gruba ayrılır:

  1. Fiziksel tortul kayaçlar: Akarsu, rüzgar, buzul gibi dış kuvvetlerle taşınan ve biriken materyallerin birleşmesiyle oluşur. Örnekler: Gre (kum taşı), konglomera (çakıl taşı), breş (moloz taşı), şist (kil taşı)
Sığ deprem
• 60 km desinliğe kadar
• etki alanı dar
• yıkıcı etkisi fazla
Orta derinlikteki
deprem
• 60-300 km arası
• yıkıcı etkisi orta
•

Tortul ve Başkalaşım Kayaçların Detaylı İncelenmesi

Kimyasal Tortul Kayaçlar

Kimyasal tortul kayaçlar nelerdir ve nasıl oluşur? Suda çözünmüş maddelerin üst üste birikmesiyle oluşan kayaçlardır.

Example: Kimyasal tortul kayaçlar örnekleri şunlardır:

  • Kalker (kireç taşı)
  • Jips (alçı taşı)
  • Kaya tuzu
  • Traverten

Highlight: Kimyasal tortul kayaçların bulunduğu yerlerde lapya, uvala, dolin, polye, obruk, mağara, sarkıt, dikit, sütun ve traverten gibi yer şekilleri oluşmaktadır.

Organik Tortul Kayaçlar

Bitki ve hayvan kalıntılarının üst üste birikmesiyle oluşan kayaçlardır.

Örnekler:

  • Tebeşir
  • Kömür
  • Mercan

Definition: Kömür, bitkilerin taşlaşmasıyla oluşmuştur. Oluşum zamanlarına göre sınıflandırılır:

  • Birinci Jeolojik zamanda oluşanlar: Taş kömürü
  • Üçüncü Jeolojik zamanda oluşanlar: Linyit
  • Yakın zamanda oluşanlar: Turba

Vocabulary: Tebeşir, denizlerdeki bir mikroskobik canlı türünün kalıntılarının üst üste birikmesiyle oluşmuştur.

Example: Mercan kayalar, mercan adındaki canlıların kalıntılarının üst üste birikmesiyle oluşmuştur. Genellikle tropikal kuşaktaki sığ sıcak sularda bulunurlar. Bunlar adaları meydana getirirse, buna "atol" denir.

Başkalaşım (Metamorfik) Kayaçlar

Başkalaşım kayaçlar tortul ve magmatik kayaçların yer kabuğunun derinlerinde yüksek sıcaklık ve basınç ile mineral ve yapısal özelliklerinin değişmesiyle oluşur.

Başkalaşım kayaçlarının oluşum örnekleri:

  • Kömür → Elmas
  • Kalker → Mermer
  • Kum taşı → Kuvarsit
  • Granit → Gnays
  • Kil taşı → Şist

Bu kayaçların oluşumu, yeryüzünün dinamik yapısını ve zamanla geçirdiği değişimleri anlamak açısından önemlidir.

Sığ deprem
• 60 km desinliğe kadar
• etki alanı dar
• yıkıcı etkisi fazla
Orta derinlikteki
deprem
• 60-300 km arası
• yıkıcı etkisi orta
•

Deprem Çeşitleri ve Özellikleri

Deprem türleri ve özellikleri derinliklerine göre üçe ayrılır:

Sığ depremler 60 km derinliğe kadar gerçekleşir. Etki alanları dar olmasına rağmen yıkıcı etkileri fazladır.

Orta derinlikteki depremler 60-300 km arasında meydana gelir. Yıkıcı etkileri orta düzeydedir ve genellikle okyanus ortası ve levhaların çarpışma alanlarında görülür.

Derin depremler ise 300-700 km arasında oluşur. Etki alanları geniş olmasına rağmen yıkıcı etkileri azdır. Mantonun üst kısımlarındaki hareketlerle ilişkilidirler.

Highlight: Depremlerin büyüklükleri Richter ölçeğine göre sınıflandırılır. 2'den küçük depremler hissedilmezken, 8'den büyük depremler çok büyük olarak nitelendirilir.

Yeryüzündeki başlıca deprem bölgeleri şunlardır:

  • Büyük Okyanus kıyıları
  • Alp-Himalaya Dağ kuşağı
  • Atlas Okyanusu Ortası

Kayaçlar ve Sınıflandırılması

Kayaçlar, minerallerin bir araya gelmesiyle oluşan katı ve doğal maddelerdir. Kayaçları inceleyen bilim dalına "petrografi" denir.

Kayaçlar üç ana gruba ayrılır:

  1. Magmatik (Katılaşım) Kayaçlar
  2. Tortul (Sedimanter) Kayaçlar
  3. Başkalaşım (Metamorfik) Kayaçlar

Definition: Magmatik kayaçlar, yer kabuğunun altındaki ergimiş maddelerin yeryüzüne çıkması veya yer kabuğunun derinliklerinde soğumasıyla oluşur. Yer kabuğunun %65'ini oluştururlar.

Magmatik kayaçlar ikiye ayrılır:

  • Yüzey (Volkanik) Kayaçları
  • Derinlik (Plütonik) Kayaçları

Aradığını bulamıyor musun? Diğer derslere göz at.

Knowunity, beş Avrupa ülkesinde 1 numaralı eğitim uygulaması!

Knowunity, Apple tarafından büyük ilgi gördü ve Almanya, İtalya, Polonya, İsviçre ve Birleşik Krallık'ta eğitim kategorisinde sürekli olarak en üst sıralarda yer aldı. Hemen Knowunity'e katıl ve dünya çapında milyonlarca öğrenciyle yardımlaş.

Ranked #1 Education App

İndir

Google Play

İndir

App Store

Knowunity, beş Avrupa ülkesinde 1 numaralı eğitim uygulaması!

4.9+

Ortalama Uygulama Puanı

15 M

Öğrenci Knowunity kullanıyor

#1

Eğitim uygulamaları tablosunda 12 ülkede

950 K+

Öğrenci ders notlarını yükledi

Kararsız mısın? Bizi bir de dünyanın dört bir yanındaki kullanıcılarımızdan dinle!

iOS Kullanıcısı

Kesinlikle harika bir uygulama, resmen hayatımı kolaylaştırdı.

Stefan S, iOS Kullanıcısı

Uygulama çok basit ve iyi tasarlanmış. Şimdiye kadar aradığım her şeyi buldum

S., iOS Kullanıcısı

Ba-yıl-dım ❤️, çalışırken neredeyse her an kullanıyorum