Dünya'nın Şekli ve Sonuçları
Dünya'nın şekli ve sonuçları konusu, coğrafya dersinin temel konularından biridir. 16. yüzyılda Kopernik tarafından ilk kez ortaya atılan Dünya'nın şekli, daha sonra yapılan çalışmalarla geoit olarak tanımlanmıştır.
Vocabulary: Geoit, Dünya'nın kutuplarda basık, Ekvator'da şişkin olan kendine özgü şekline verilen isimdir.
Dünya'nın geoit şeklinin bazı önemli özellikleri vardır:
- Çekül doğrultusu her noktada yerin yüzeyine diktir.
- Yer ekseni 23°27' eğiktir.
- Kutuplarda basık, Ekvator'da şişkin olup basıklık oranı 1/297'dir.
Highlight: Dünya'nın geoit şeklinin kanıtları arasında Ekvator çevresinin kutup çevresinden daha uzun olması, Ekvator yarıçapının kutup yarıçapından fazla olması ve yer çekimi kuvvetinin kutuplarda Ekvator'a göre daha fazla olması sayılabilir.
Dünya'nın küresel şeklinin sonuçları arasında güneş ışınlarının düşme açısının Ekvator'dan kutuplara doğru küçülmesi ve eğik alanların Ekvator'dan kutuplara doğru artması yer alır. Bu durum enlem etkisi olarak adlandırılır.