Kıyılarda Oluşan Yer Şekilleri ve Heyelan
Bu bölümde, dalga ve akıntıların kıyılarda oluşturduğu yer şekilleri ile heyelan ve erozyon gibi önemli jeomorfolojik süreçler incelenmiştir.
Dalga ve Akıntıların Oluşturduğu Yer Şekilleri:
Dalga ve Akıntı Aşındırma Şekilleri:
- Falezler
- Yalıyar / Abrazyon Şekileri
Example: Akdeniz'deki kayalık kıyılar ve Antalya kıyıları, dalga aşındırmasının önemli örneklerini sunar.
Dalga ve Akıntı Birikim Şekilleri:
- Kıyı Oku (Örnek: Fethiye Ölüdeniz)
- Lagün (Örnek: Küçükçekmece, Büyükçekmece)
- Tombolo (Örnek: Kapıdağı Yarımadası)
Heyelan:
Heyelan, toprağın tabaka halinde yamaç yönünde yer değiştirmesidir. Heyelanın oluşumunu etkileyen faktörler:
- Tabakaların eğim yönü
- Bol yağış
- Eğim ve engebenin fazla olması
- Killi toprak
- Kar erimeleri
- Depremler
Highlight: Heyelanlar genellikle ilkbaharda ve özellikle Doğu Karadeniz'de sık görülür.
Erozyon:
Erozyonu etkileyen faktörler:
- Düzensiz ve az yağış
- Cılız bitki örtüsü
- Engebe
- Yanlış tarım uygulamaları
Definition: Erozyon: Toprağın aşınması ve taşınması sürecidir.
Kayaçların Ayrışması:
- Fiziksel Ayrışma: Sıcaklık farkının yüksek olduğu bölgelerde daha etkilidir.
- Kimyasal Ayrışma: Sıcaklık ve nemin fazla olduğu bölgelerde daha etkilidir.
Highlight: Türkiye'de dış kuvvetlerin etkisi, özellikle İç Anadolu'da erozyon şeklinde kendini gösterir.
Bu özet, 10.sınıf coğrafya dış kuvvetler pdf formatında sunulabilecek kapsamlı bir içerik sunar ve 10. sınıf coğrafya iç ve dış kuvvetler konu özetinin dış kuvvetler kısmını detaylı bir şekilde ele alır.
