Basınç Merkezlerinin Özellikleri

Bu sayfada yüksek basınç (antisiklon) ve alçak basınç (siklon) merkezlerinin özellikleri detaylı olarak açıklanmıştır.

Yüksek Basınç (Antisiklon) Özellikleri:

• Basınç 1013 milibardan fazladır.
• Merkezde dikey hava hareketi aşağı yönlüdür.
• Yatay hava hareketi merkezden çevreye doğrudur.
• Havanın nemi ve yağış olasılığı düşüktür.
• Gökyüzü genellikle açık ve bulutsuzdur.
• Gece ve gündüz sıcaklık farkı fazladır.

Highlight: Yüksek basınç özellikleri arasında havanın merkezden çevreye doğru hareket etmesi ve genellikle açık, bulutsuz hava koşulları oluşturması yer alır.

Alçak Basınç (Siklon) Özellikleri:

• Basınç 1013 milibardan azdır.
• Merkezde yükselici hava hareketi görülür.
• Çevreden merkeze doğru hava hareketi vardır.
• Hava genelde kapalı ve yağışlıdır.
• Yükselen hava soğur ve yoğunlaşır.
• Gece-gündüz sıcaklık farkı azdır.

Example: Alçak basınç özellikleri arasında havanın merkezde yükselmesi ve genellikle yağışlı hava koşulları oluşturması sayılabilir.

Bu özelliklerin anlaşılması, hava tahminlerini yorumlamak ve günlük yaşamda hava koşullarının etkilerini anlamak açısından önemlidir.

Yeryüzünde Basınç Dağılışı

Yeryüzünde basınç dağılışı, sürekli ve mevsimlik olmak üzere iki şekilde incelenir. Sürekli basınç merkezleri, dünyanın eksen hareketine bağlı olarak hava kütlelerinin savrulmasından oluşan dinamik merkezler ve sıcaklık farkından kaynaklanan termik merkezlerdir.

Sürekli Basınç Merkezleri:

• 90° Kutuplarda termik yüksek basınç
• 60° enlemlerde dinamik alçak basınç
• 30° enlemlerde dinamik yüksek basınç
• Ekvator'da termik alçak basınç

Highlight: Dinamik basınç merkezleri dünyanın dönüşü nedeniyle oluşurken, termik basınç merkezleri sıcaklık farklarından kaynaklanır.

Basınç Merkezlerinin Oluşumu:

1. Ekvator'da sürekli ısınma nedeniyle hava yükselir ve termik alçak basınç oluşur.
2. Kutuplarda sürekli soğuma nedeniyle hava alçalır ve termik yüksek basınç oluşur.
3. 30° paralleleri civarında yer değiştiren hava kütlelerinin yön sapmasıyla dinamik yüksek basınç oluşur.
4. 60° paralleleri civarında kutup ve ılıman kuşak hava kütlelerinin karşılaşmasıyla dinamik alçak basınç oluşur.

Definition: Dinamik alçak basınç, farklı özellikteki hava kütlelerinin karşılaşması sonucu oluşan basınç merkezidir.

Rüzgâr, basınç farklarının sonucu olarak yüksek basınç alanlarından alçak basınç alanlarına doğru oluşur. Sürekli termik basınç merkezlerinde rüzgârlar daha çok mevsimlik özellik gösterir ve düzenlidir. Orta kuşakta ise dinamik basınç merkezleri rüzgârların yönünü ve şiddetini belirler.