Yağ Çeşitleri ve Yapıları
Yağlar, iki farklı monomer içerdikleri için polimer olarak sınıflandırılmazlar. En yaygın yağ türü olan nötral yağlar trigliseritler, üç yağ asidi ve bir gliserol molekülünden oluşur.
Definition: Esterleşme - Yağ asidi ve gliserol moleküllerinin birleşerek su açığa çıkarması ve ester bağı oluşturması işlemi.
Yağ asitleri doymuş ve doymamış olmak üzere ikiye ayrılır:
-
Doymuş Yağ Asitleri:
Karbon atomları arasında tek bağ bulunur
Oda sıcaklığında katıdır
Genellikle hayvansal kaynaklıdır
Örnek: Palmitik asit tereyag˘ı,ic\cyag˘ı
-
Doymamış Yağ Asitleri:
Karbon atomları arasında çift bağ bulunur
Oda sıcaklığında sıvıdır
Genellikle bitkisel kaynaklıdır
Örnek: Oleik asit zeytinyag˘ı,mısıryag˘ı
Highlight: Balık yağı, yüksek oranda doymamış yağ asitleri içeren önemli bir hayvansal yağ kaynağıdır.
Fosfolipit yapısı, hücre zarının temel bileşenidir. Bir fosfat grubu, bir gliserol ve iki yağ asidinden oluşur. Hidrofilik suseven ve hidrofobik susevmeyen kısımları sayesinde hücre zarında çift tabaka oluşturur.
Vocabulary: Hidrofilik - Suyu seven, suyla etkileşime giren molekül kısmı.
Vocabulary: Hidrofobik - Sudan kaçan, suyla etkileşime girmeyen molekül kısmı.
Steroidler, metabolik olayları düzenleyen yağlardır. Östrojen ve testosteron gibi hormonlar steroid yapısındadır. Kolesterol, yağ asidi benzeri ancak gliserol taşımayan önemli bir steroiddir.
Example: Kolesterol, D vitamini, miyelin kılıf ve safra tuzu üretiminde kullanılır.
Esansiyel yağ asitleri, vücutta üretilemeyen ve dışarıdan alınması gereken yağ asitleridir. Omega yağ asitleri olarak da bilinirler ve sağlık için kritik öneme sahiptirler.