Adrenal Bezler ve Hormonları
Böbrek üstü bezi hormonları ve görevleri oldukça çeşitlidir. Adrenal bezler, böbreklerin üstünde yer alan ve iki bölümden oluşan endokrin bezlerdir: korteks (dış bölge) ve medulla (iç bölge).
Adrenal Korteks Hormonları
Adrenal korteks nedir? Böbrek üstü bezinin dış kısmıdır ve üç önemli hormon grubu salgılar:
- Kortizol
- Aldosteron
- Eseysel hormonlar (östrojen, progesteron, testosteron)
Definition: Adrenal korteks hormonları sentezi, ön hipofiz bezinden salgılanan ACTH hormonu tarafından uyarılır.
Kortizol
Kortizol, vücudun stres yanıtında önemli bir rol oynar ve metabolizmayı etkiler:
- Bağışıklık sistemini baskılar
- Karbonhidrat, yağ ve protein metabolizmasını düzenler
- Kan şekerini artırır
- Uzun süreli stres altında daha fazla salgılanır
Example: Stres altındayken kilo alınmasının nedeni, kortizolün protein ve yağları glikoza dönüştürmesidir.
Aldosteron
Aldosteron, vücuttaki sıvı ve elektrolit dengesini düzenler:
- Böbrek kanallarında sodyum geri emilimini ve potasyum atılımını uyarır
- Kan basıncını ve kan hacmini artırır
Highlight: Aldosteron yüksekliği tehlikeli mi? Evet, normalden fazla salgılanması ödem oluşumuna neden olabilir.
Definition: Addison hastalığı diğer adı primer adrenal yetmezliktir ve aldosteron eksikliğinden kaynaklanabilir.
Eseysel Hormonlar
Adrenal korteks, az miktarda da olsa cinsiyet hormonları salgılar:
- Östrojen
- Progesteron
- Testosteron
Bu hormonlar normalde yumurtalık ve testislerden salgılanır, ancak adrenal korteks de küçük miktarlarda üretir.
Vocabulary: Eseysel hormonlar: Cinsiyet hormonları.
