Canlıların Yaşamsal Süreçleri: Solunum, Üreme ve Boşaltım
Solunum, canlıların yaşamlarını devam ettirmek için besinlerden enerji elde etme sürecidir. Tüm canlılar solunum yapar, ancak solunum türleri farklılık gösterebilir.
Öne Çıkan: Canlılar oksijenli veya oksijensiz solunum yapabilirler, bazı canlılar ise her iki solunum türünü de gerçekleştirebilir.
Üreme, canlıların nesillerinin devamını sağlamak için zorunlu bir özelliktir. Boşaltım ise metabolizma sonucu oluşan atıkların vücuttan uzaklaştırılması sürecidir.
Beslenme, canlıların yaşamsal faaliyetlerini sürdürmek için gerekli olan besin maddelerini alma sürecidir. Canlılar beslenme şekillerine göre üç gruba ayrılır:
- Ototrof canlılar: Kendi besinlerini kendileri üretirler (örneğin bitkiler, öglena).
- Heterotrof canlılar: Besinlerini dışarıdan hazır alırlar (örneğin hayvanlar, bazı mantarlar).
- Hem ototrof hem heterotrof canlılar: Besinlerinin bir kısmını kendileri üretir, bir kısmını dışarıdan alırlar (örneğin böcekçil bitkiler).
Örnek: Fotosentez denklemi (CO₂ + H₂O → C₆H₁₂O₆ + O₂) ve solunum denklemi (C₆H₁₂O₆ + O₂ → CO₂ + H₂O), canlıların temel metabolik süreçlerini gösterir.
Adaptasyon, canlıların bulundukları ortama uyum sağlama yeteneğidir. Homeostazi ise canlıların iç dengelerini koruma mekanizmasıdır. Son olarak, uyarılara tepki verme, canlıların iç ve dış çevreden gelen etkilere karşı gösterdikleri reaksiyonları ifade eder.
Vokabüler: Dehidrasyon, su çıkışı anlamına gelirken, hidroliz su ile parçalanma anlamına gelir.
Bu özellikler, 9. sınıf biyoloji canlıların ortak özellikleri ders notları ve CANLILARIN ORTAK özellikleri konu anlatımı PDF kaynaklarında detaylı olarak işlenir ve Canlıların ortak özellikleri çıkmış sorularda sıkça test edilir.
