Canlıların Ortak Özellikleri
Bu bölümde canlıların temel özellikleri olan hücresel yapı, hücresel solunum ve beslenme şekilleri detaylı olarak incelenmiştir.
Hücresel Yapı
Canlılar prokaryot ve ökaryot hücre yapısına sahip olabilirler. Prokaryot hücre örnekleri arasında bakteriler ve arkeler bulunur. Bu hücrelerde çekirdek ve zarlı organeller yoktur. Ökaryot hücre örnekleri ise protista, mantar, hayvan ve bitkilerdir. Ökaryot hücrelerde çekirdek ve zarlı organeller mevcuttur.
Highlight: Tüm hücrelerde hücre zarı, sitoplazma, ribozom ve kalıtım materyalleri (DNA, RNA) ortak olarak bulunur.
Hücresel Solunum
Hücresel solunum nedir? Besin monomerlerinin hücre içinde parçalanarak ATP üretmesi sürecidir. İki çeşit hücresel solunum vardır:
- Oksijenli solunum
- Oksijensiz solunum
Definition: Hücresel solunum, canlıların enerji elde etmek için besin moleküllerini parçalama sürecidir.
Beslenme
Canlılar enerji elde etmek, yapılarını korumak ve düzenleyici görevler için beslenirler. Beslenme şekilleri iki ana gruba ayrılır:
Ototrof Beslenme
Ototrof beslenme nedir? Canlıların kendi besinlerini üretmesidir. İki tür ototrof beslenme vardır:
-
Fotoototroflar: Işık enerjisini kullanarak besin üretirler. Örneğin bitkiler, öglena, algler ve bazı bakteriler.
-
Kemoototroflar: Kimyasal enerjiyi kullanarak besin üretirler. Örneğin demir bakterisi, nitrit bakterisi ve nitrat bakterisi.
Example: Ototrof canlılar örnek olarak bitkiler, algler ve siyanobakteriler verilebilir.
Heterotrof Beslenme
Heterotrof beslenme çeşitleri arasında hayvanlar, mantarlar ve bazı bakteriler ile protistalar bulunur. Bu canlılar hazır organik besinleri tüketirler.
Vocabulary: Ototrof ve heterotrof nedir? Ototrof canlılar kendi besinlerini üretebilen, heterotrof canlılar ise hazır besinleri tüketen organizmalardır.