Biyotik Faktörler
Biyotik faktörler, bir ekosistem içerisinde bulunan ve birbirlerini etkileyen canlı varlıkların tümünü ifade eder. Ekosistemin biyotik faktörleri, ekolojik nişlerine göre üreticiler, tüketiciler ve ayrıştırıcılar olarak üç gruba ayrılır.
Üreticiler, inorganik maddelerden organik madde sentezi yapan canlılardır. Bu canlılara "ototrof canlılar" da denir. Üreticiler, fotosentez ya da kemosentez olaylarını gerçekleştirerek kendi besinlerini yaparlar.
Örnek: Yeşil bitkiler, bazı bakteriler, arkeler ve bazı protistler ototrof canlıların örneklerindendir.
Vurgu: Karasal ekosistemlerin asıl üreticileri bitkilerdir. Sucul ekosistemlerde ise siyanobakteriler ve algler en yaygın olarak bulunan üretici canlılardır.
Tüketiciler, kendi besinini üretemeyen, bulundukları ortamdan hazır besin alan canlılardır. Heterotrof canlılar, tükettikleri besin çeşidine göre gruplandırılır.
Tanım: Doğrudan üretici canlılarla beslenen tüketicilere "otçul" denir. Örneğin, koyun, inek, tavşan, zooplanktonlar vb.
Tanım: Besin zincirinde diğer tüketicileri yiyerek beslenen canlılara "etçil canlılar" denir. Örneğin, aslanlar, kartallar vb.
Tanım: Hem üretici hem de tüketici canlıları yiyerek beslenen canlılara "hepçiller" denir. Örneğin, insan, fare, karga vb.
Bu biyotik ve abiyotik faktörler, ekosistemlerin işleyişini ve dengesini belirleyen temel unsurlardır. 10. sınıf biyoloji biyotik faktörler konusu, öğrencilere ekosistemlerin karmaşık yapısını anlamalarında yardımcı olur.