Name: Knowunity
Brand: Knowunity

Türkçe

https://content-eu-central-1.knowunity.com/CONTENT/01959fab-fdbe-7c67-a84b-95d6133b7af4_COMPRESSED.pdf

01959fab-fdbe-7c67-a84b-95d6133b7af4

Konu Anlatımı

Hak Hans

Türkiye

Anadolu Lisesi

Biyoloji

11. Sınıf Biyoloji Bağışıklık Sistemi

# BAĞIŞIKLIK SİSTEMİ

■ Vücudun hastalık yapıcı zararlı organizmalara, kontrolsüzleşen hücrele-
rine ve kendisine ait olmayan yabancı maddelere karşı yapmış olduğu
koruma ve savunmaya bağışıklık denir. Bağışıklığın meydana gelmesinde
görev alan bütün yapı ve organlara ise bağışıklık sistemi (immunsistem)
denir.

☐ Hastalık yapıcı bakteri, virüs, mantar gibi zararlı yapılara patojen denir.
☐ Patojenlerin vücuda girip çoğalmasına enfeksiyon adı verilir.
☐ Bir akyuvar çeşidi olan B lenfositler tarafından üretilerek kana ve doku
sivısına verilen savunma proteinlerine antikor (immunoglobin) denir.
☐ Patojenler dahil, vücuda girdiğinde antikor üretimine neden olan tüm
yabancı maddelere antijen adı verilir.

# BAĞIŞIKLIK

ÖZGÜL OLMAYAN BAĞIŞIKLIK
(DOĞAL BAĞIŞIKLIK)

ÖZGÜL BAĞIŞIKLIK
(KAZANILMIŞ BAĞIŞIKLIK)

SAVUNMANIN
1. HATTI
☐ Deri-ter
☐ Tükürük
☐ Gözyaşı
☐ Mide asidi (HCl)
ve enzimleri
☐ Solunum yolları
☐ Kulak kiri (Salgısı)

SAVUNMANIN
2. HATTI
☐ Fagositik hücreler
☐ Doğal katil hücreler
☐ Yangısal tepki
(iltihaplanma)
☐ Antimikrobiyal
proteinler
(interferonlar)
☐ Yüksek ateş

SAVUNMANIN 3. HATTI
☐ Humoral (Sıvusal) Bağışıklık
☐ Hücresel Bağışıklık

Aktif
Bağışıklık

Pasif
Bağışıklık

# 1.ÖZGÜL OLMAYAN BAĞIŞIKLIK (DOĞAL BAĞIŞIKLIK)

☐ Vücudu antijenlere karşı herhangi bir ayrım yapmadan savunur. Yani hastalık
etkenini tanıma yoktur. Antijenlerin vücuda girişi engellenir ve yok edilir.
☐ Doğuştan gelen doğal bağışıklık 2 savunma hattından oluşur. # a. Savunmanın 1. Hattı (Dış Savunma Hattı)

- Buradaki amaç, vücuda patojen-antijen girişini engellemektir.
- Kulak kiri (salgısı): Bu sıvı patojen tutucu ve öldürücü etki gösterir.
- Solunum yolları: Solunum yolunda bulunan burun kılları, hareketli siller
ve mukus çeşitli yabancı maddeleri tutarak vücut dışına atar.
- Gözyaşı: Bu sıvıda bulunan lizozim isimli enzim, göze gelen birçok
mikroorganizmayı öldürücü etki gösterir.
- Mide asidi (HCl) ve enzimler: Besinlerle alınan mikropları (potojenieri)
yok eder.
- Deri ve ter: Deri patojenlerin vücuda girişini önler. Ürettiği ter ile
patojenleri etkisiz hale getirir.
- Tükürük: Bu sıvıda da lizozim enzimi bulunur ve ağızdaki mikropları
yok eder.
NOT: Doğal bağışıklık tüm hayvanlarda bulunur.

# b. Savunmanın 2. Hattı (İç Savunma Hattı)

- Buradaki amaç, 1. Savunma hattını geçerek vücut içine giren patojenleri
parçalayarak etkisiz hale getirmektir.
- Fagositik hücreler: Bazı akyuvarlar
fagositozla patojen organizmaları içine
alıp sindirerek parçalar.
- Doğal katil hücreler: Bir akyuvar çeşidi
olan bu hücreler, virüs bulaşmış veya
kanserleşmiş hücreleri salgıladıkları
kimyasallarla hücre dışında yok eder.
- Bu hücreler fagositoz yapmaz.
- Antimikrobiyal proteinler (interferonlar): Virüs bulaşmış hücreler ve
bazı akyuvar çeşitleri interferon denilen proteinleri üretir. Interferonlar,
virüs bulaşmamış komşu hücreleri uyararak, virüse karşı savunma yapma -
larını ve virüslerin çoğalmasını önleyen enzimleri üretmelerini sağlar.
Bu sayede virüsler, bir hücreden diğerine yayılış göstermemiş olur. Ayrıca
interferonlar fagositoz yapan akyuvarları da uyarır. Bir virüse karşı üretilen
interferonlar, başka bir virüse karşı da görev yapabilir. Yani interferonlar
virüse özgü değildir. --- OCR Start ---
☐
Yüksek vücut sıcaklığı: Hastalık durumunda vücut sıcaklığı normalin
biraz üstüne çıkarak mikroorganizmaların üremesi engellenir. Ayrıca
interferon ve fagositik akyuvarların işini de kolaylaştırır.
Yangısal tepki (iltihaplanma): 2arar gören veya patojen bulaşmış
dokular da iltihap (inflamasyon) oluşur.
① Dokunun zarar görmesi sonucu bölgede bulunan çeşitli hücrelerden
"histamin" salgılanır.
② Histamin kılcal damarları genişletir ve geçirgenliği arttırır.
③ Damar dışına fagositik hücreler çıkar ve bölgede bulunan pato-
jenleri yok ederek ilgili bölgenin iyileşmesini sağlar.
Bu olaylar sonucunda ilgili bölgede şişlik (ödem) ve kızarıklık meydana gelir.
Akyuvarlar, ölmüş patojen ve hasarlı hücreler irin denilen sıvıyı oluşturur.
2. ÖZGÜL BAĞIŞIKLIK (SONRADAN KAZANILAN BAĞIŞIKLIK) 3. HAT
☐ Savunmanın bu hattı antijeni tanır ve antijene özel antikor üreterek
vücudu savunur.
☐ Kazanılmış bağışıklıkta bir akyuvar çeşidi olan B ve T lenfositler görev
yapar.
☐ T lenfositler kemik iliğinde oluştuktan sonra timüs bezinde olgunlaşırlar.
☐ B lenfositler ise kemik iliğinde oluşur ve olgunlaşırlar.
☐ T lenfositler antijenle doğrudan temas ederek Savaşır. Hücre dışına çeşitli
kimyasallar salgılar ve antijeni yok eder. Buna hücresel bağışıklık denir.
☐ B lenfositler ise antijene karşılaşınca, bir kısmı antikor denilen savunma
proteini üreten plazma hücrelerine dönüşür. Diğer kısmı ise antijeni tanıma-
mızı sağlayan hafıza (bellek) hücrelerine farklılaşır.
-Antikor üretip kan ve lenf sıvısına vererek yapılan savunmaya
humoral (sıvısal) bağışıklık denir. Burada B lenfositler etkilidir.
Antikor
miktarı
Birincil
bağışıklık
İkincil
Bağışıklık
Vücut antijeni ilk girişte
tanır ve hafızaya alır. Aynı
antijenin 2. kez vücuda
girmesiyle, vücut daha hızlı
ve etkili bir savunma
yaparak bol miktarda
antikor üretir.
↑ Xantijeni
vücuda ilk girişi
↑ Xantijeni
vücuda ikinci kez girişi
zaman
--- OCR End --- --- OCR Start ---
ÖZGÜL OLMAYAN
(DOĞAL) BAĞIŞIKLIK
• Savunmanın 1. Hattı
BAĞIŞIKLIK
ÖZ GÜL BAĞIŞIKLIK
(SONRADAN KAZANILAN B.)
Savunmanın 3. Hattı
•Savunmanın
2. Hattı
↓
AKTİF
PASIF
BAĞIŞIKLIK
BAĞIŞIKLIK
(Bireyin kendisi antikor ve Tlenfositlerini üretir.)
(Birey antikoru dışarı- dan hazır alır.)
Hastalığı geçirerek Aşı ile kazanılır kazanılır. (Yapay you)
(Doğal yol)
Serum ile
Anne sütü
kazanılır.
ile kazanılır
(Yapay yol)
(Doğal yol)
☐
AŞI
SERUM
Zayıflatılmış veya öldürülmüş
antijen (mikrop) içerir.
☐
Savunma proteini olarak
bilinen antikor içerir.
☐
Mikroba karşı aktif bağışık-
lık Sağlar.
☐
☐
☐
☐
Koruyucu özelliktedir.
Sağlıklı insana yapılır.
Uzun süreli etkilidir.
☐
☐
☐
mikroba karşı pasif
bağışıklık sağlar.
Tedavi edici özelliktedir.
Hasta insana yapılır.
Kısa süreli etkilidir.
--- OCR End ---

11. Sınıf Biyoloji Bağışıklık Sistemi

Aradığını bulamıyor musun? Diğer derslere göz at.

Knowunity, beş Avrupa ülkesinde 1 numaralı eğitim uygulaması!

Knowunity, Apple tarafından büyük ilgi gördü ve Almanya, İtalya, Polonya, İsviçre ve Birleşik Krallık'ta eğitim kategorisinde sürekli olarak en üst sıralarda yer aldı. Hemen Knowunity'e katıl ve dünya çapında milyonlarca öğrenciyle yardımlaş.

4.9+

17 M

#1

950 K+

Kararsız mısın? Bizi bir de dünyanın dört bir yanındaki kullanıcılarımızdan dinle!

Kesinlikle harika bir uygulama, resmen hayatımı kolaylaştırdı.

Uygulama çok basit ve iyi tasarlanmış. Şimdiye kadar aradığım her şeyi buldum

Ba-yıl-dım ❤️, çalışırken neredeyse her an kullanıyorum

11. Sınıf Biyoloji Bağışıklık Sistemi

Kaydol ve binlerce ders notuna sınırsız erişim sağla. Ücretsiz!

Kaydol ve binlerce ders notuna sınırsız erişim sağla. Ücretsiz!

Kaydol ve binlerce ders notuna sınırsız erişim sağla. Ücretsiz!

Kaydol ve binlerce ders notuna sınırsız erişim sağla. Ücretsiz!

Aradığını bulamıyor musun? Diğer derslere göz at.

Knowunity, beş Avrupa ülkesinde 1 numaralı eğitim uygulaması!

Knowunity, Apple tarafından büyük ilgi gördü ve Almanya, İtalya, Polonya, İsviçre ve Birleşik Krallık'ta eğitim kategorisinde sürekli olarak en üst sıralarda yer aldı. Hemen Knowunity'e katıl ve dünya çapında milyonlarca öğrenciyle yardımlaş.

4.9+

17 M

#1

950 K+

Kararsız mısın? Bizi bir de dünyanın dört bir yanındaki kullanıcılarımızdan dinle!

Kesinlikle harika bir uygulama, resmen hayatımı kolaylaştırdı.

Uygulama çok basit ve iyi tasarlanmış. Şimdiye kadar aradığım her şeyi buldum

Ba-yıl-dım ❤️, çalışırken neredeyse her an kullanıyorum