Biyoloji

Alternatif metin:

görevi yapar. -Erkek ve disi esey hormonlarının (östrojen ve testosteronlyapimina 4/7 catilic - D vitamini yapımında kullanılır - Vücudumuz kolestrolü kullanarak kortizol hormonu ve safra tuzu Gretic - Bstün steroitler kaynaşmış dört halkalı bir karbon iskeletine sahiptir Değişik steroitler bu karbon halkalarına bağlanmış işlevsel Jan farklılık gösterir - kolesterol hücre zarından geçebilic. Not: - gruplar açısın. - Steroit ve fosfolipitler yapısal lipit çeşitleridir Enerji verici değildirler. Enerji verici olarak kullanılan yağlar, nôtral yağlardır. - Fosfolipit ve kolesterolün önemli bir özelliği suda erimemesidir. Bu özel- k farklı hücre bölümlerinin birbirinden ayrılmasını sağlayan hücre içi 201 me hücre zarının oluşumunu sağlar. - Insonda sar sentesinde kullanılacak kolesterol reseptor aracılı endo- sitoz ile hücre içine alınır. Trans Yağlar : Bitkisel SIVI yağ bağlarının arasına hidrojen yedirilerek (sıtılması sonu- Cu oluşur. Ne kadar çok hidrojenize olursa o kadar da katılaşır Bu hali le de doğallıktan çıkıp sentetikleşir. Hozir patates kızartmalarında, cipsler- de, krakerlerde, bisküvilerde, çikolatalarda, ve benzeri besinlerde gofret lezzeti daha fazla arttırdığından tercih edilmektedir. Trans yağların "kötü kolesterolů" yükselttiği ve daha da kötüsü "iyi kolesterolü düşür. düğü bilinmektedir. koroner kalp damar hastalıkları riskini artırır. Not: Margarinler trans yağlardır. Amino Asitlerin yapı ve Dzellikleri - Doğada her ne kadar 300 kadar farklı amino asit çeşidi tanımlar 3/7 da, bunlardan sadece 20 tanesi genetik kodun deşifre edilmesiyle protein sentezine girerler Bitki ve bakteriler yaygın 20 amino así din. 30 tamamını sentezler - Bilinen 20 cest amino asidin 12 çeşidi insanlar tarafından dönüşüm hayvanlar 8 Gesit amino reaksiyonlariyla üretilebilir Ancak insanlar ve asidi üretemez. Vücutta üretilemeyen ve hazır alınması zorunlu olan amino asitlere temel (esansiyel) amino asitler denir Not: Insanlor, temel amino asitleri sentezleyemezler. Ancak temel amino asit içeren proteinleri sentezleyebilirler atomu bulunur 1 ·Bir amino asitte aynı karbon atomuna bağlı .3 grup ve 1 hidrojen Karboksil grubu (-COOH), (Asit kısım) * Amino grubu (-NH₂), (802 kısmı) * Radikal (değişken) grup Amino asht çeşitliliğini oluşturur H N - он Amino Radikal grubu karboksil grubu grup Amino asitler proteinlerin monomerleridir. Sindirilemezler. Peptid. boği içermezler - Amino asitler hem asit hem baz kökü taşıdıkları için amfoter moleküllerdir Hem asit hem de baz gibi davranabilirler - Proteinlerin canlılara özgü olmasının nedeni; DNA' daki kalıtsal bilgilere göre sentezlenmesidir. · Tekrar tekrar kullanılabilirler. Tepkimeden değişikliğe uğramadan çıkarlar pkime başlongici ve bitiminde miktorlarında değişiklik olmaz Yapıları bo 7/7 olhuğunda parçalanır, yeniden üretilirler --) Tepkime sırasında serbest enaimler substratla birleştiğinden enzim- substrat kopmleksi oluşur. Ortamdaki serbest enzim miktarı azalır. Tepkime tamamlandığında kompleks bozulacağından serbest enzim miktom bas longa düzeyine tekrar gelin 3-) Tepkime çeşidi kadar engim vardı 3-1 İnorganik katalizörlerden daha hızlı çalışırlar H202 Fe →H₂O + 1/202 → 300 yıl Katalog → 1 soniye 0+) Genellikle Gift yönlü çalışırlar. (Sindirim, solunum, kemosentes ve foto- senter enalmleri Gift yönlü calışmaz.) H2O + CO2 Heco Karbonik anhidroz enzimi çift yönlü çalışır. +-) Enzimler isimlendirilirken genellikle aktif ensimlerin sonuna engimlerin sonune "jen eki getirilir. 12-) Bir apoenzim çeşidi sadece belirli bir koenzim ya "-03"; pasif da kofaktor ile Calışabilir Bu nedenle hücrelerdeki apoenzim çeşidi, koenzim ya da kotak- Or Gesidinden fazladır -3-) Bazi enzimler hücrede takım halinde çalışırlar. 16-) Enaimler gen kontrolünde sentezlenir. Gende sorun çıkması enzimin senteri- min bozulmasına yol açar. Bu da canlida rahatsızlıklara neden olur. 5-) Urun çok fazla biriktiğinde ürün inhibitor madde gibi davranarak enzimin Galışmasını durdurur. Bu durumun hücreye iki faydası vardır. (Enzim inhibisyonu) 1- Gereksiz ATP harcanmosi önlenir. 2- Gereksiz ürün oluşumu önlenir. 6-) Tepkime sonunda oluşan bir ürün enzime aktivator madde gibi etki göste- -erek daha fazla ürün oluşmasına neden olabilir. 17-) Engimler etkinliklerine substratın dış yüzeyinden başlar. Substratin juzey alanı arttıkça enzim oktivitesi de artar. Encimler: - Canti vücudunda kimyasal tepkimelerin gerçekleşmesine olanak sağlay 6/7 organik maddelerdir. (Biyolojik katalizörlerdir.) er ve - Tepkimenin başlayabilmesi için gerekli olan aktivasyon enerjisini diusurar- reaksiyonun daha hızlı gerçekleşmesini sağlarlar Enzimler reaksiyon- un başlamasını sağlamazlar - Tepkime sonucunda değişikliğe uğramadan serbest kalırlar - Tepkimenin naimlerim Yapısı sonucuna, ürün, çeşit ve miktaring etki etmezler Basit Enzim Sadece apoenzim kısmından oluşmuştur Apoengimin yapısında sadece protein bulunur. Engimin çalışabilmesi için yardımcı kısma ihtiyaç duymaz taşıyan enzimlerdir. Bileşik Endim Apoenzim haricinde yardımcı kısmı da Appensim ve yardımcı kısmın birleşmiş haline holoenzim denir. Bu enzimlerin Calışabilmesi için yardımı kısmın bulunması gerekir. Yardımcı kısım minarel- den oluşmuşse kofaktor, vitaminden oluşmuşsa koenzim adını alır Enaimlerin özellikleri 1-1 Sadece canlilar tarafından hücre içinde sentealenir. 2.) Sitoplazmada serbest halde yo do organel içinde bulunabilirter 3-) Etk ettikleri maddeye substrat denir. 3-) Hücre lçinde ya da hücre dışında görev yapabilirler. 5-1 Enaimler substrata özgüdür. Enzimle substrat arasında anahtar- kilit İlişkisi vardir. Bu sayede bir engim conli vücudundaki tüm tepkimeleri gerçekleştiremez. aktif bolge substrat A Proteinler: - Proteinler, organizmalarde en bol bulunan organik moddedin 5/7 - Bütün proteinlerde C, O. H. N. bazılarında bulunabilir -Yapı taşları (monomerleri) amino asitlerdir. isc P ve S'de - Amino asitlerin dehidrasyonu ile oluşurlar. komsu amino asitler. peptid bağıyla bağlanır. Her bir peptid bağına karşılık bir su cikor molekülü осіда -n (amino asit) protein + (n-1) H₂O - Her canlının proteini kendine özgüdür. Çünkü proteinler, DNA'daki kalitsal bilgilere göre ribosom organelinde sentezlenir Ancak solunum ensimleri gibi canlılarda ortak kullanılan proteinler de vardır. - Hücre zarının yapısına katılır - Hemen hemen tüm enzimlerin yapısına katılır. -Bileşik enzimlerin apoenzim kısmını oluşturur - Birçok hormanın yapısına katılır. - Temel yopici onarici besindir. Aynı zamanda düzenleyici ve enerji vericidir. * Yüksek ve düşük sıcaklık, kuvvetli asit ve bazlar yoğun tus, yüksek basing, radyasyon gibi etkenler proteinlerin yapısını bozor Bu olaya denaturasyon denir *- Denature olmuş bazı proteinler eski haline dönebilir. Buna renatürasyon denir. Eğer denature protein Gözünmüş halde kalırsa ortamın fiziksel ve kimyasal koşulları normale döndüğünde renoture olabilir Not: Denature olmuş bir protein biyolojik özelliklerini kaybeder ancak besin değerini kaybetmes. Örneğin yumurta pişirildiğinde yüksek sıcaklık sonucu iger- digi proteinler denature olur ve bunun geri dönüso yoktur. Denaturas- yonda amino asitler arasındakı peptid bağları korunur, proteinin da boyutlu yapısı bozulur ve fonksiyon gerçekleştiremez hale gelir.