AYT/11. Sınıf biyoloji destek ve hareket sistemi

Alternatif metin:

uzun kemiğin dış kısmında; ayrıca uzun kemiklerin gövdesinde bulunur. dokudan koken almıştır. . O₂ yetersizliğinde ve kan kaybında; kırmızı kemik iliğine dönüşebilir. Uzun kemiklerin va kısmı daha geniş ve Süngerimsi kemikten oluşmuştur. . laerisindeki Jumia kemik iliğinde liök hücreler bulunur. Bu hücreler pek çok eşit hücrenin duşumunu sağlar. • Ua kısmında kemiğin boyca büyümesini sağlayan epifiz plak bulunur. . Epifia plot yoş ilerledikue kemikleşir ve boyca uzama durur. (STH kontrol eder) . Sert ve Sağlamdır. Süngerimsi Kemik Doku: Kisa ve yassı kemiklerin ia ; Kisa Kemik • epfi Ser • vde Uzunluğu, genişliği ve kalınlığı birbirine yaklaşık eşittir. uzun kemiklerin uç kısmında bulunur. • Gözenekli yapıya Schiptir. Gözenekler kırmızı kemik iliği ile doludur. Kırmızı kemik iliği; kan hücrelerini üreten kök hücrelerini oluşturur. • • El ve ayak bilet kemikleri kısa kemiktir. Sar. Kemik iliği bulundurmaz. Yassı Kemikler; Yassive Lavisli kemiklerdir. . . Kafatası kemikler: kaburgalar, kürek kemiği, kalaa Tüm kemik aeşitlerinde ; periost, sıkı kemik dow, Süngerimsi kemik doku, osteasit, Osein, osteon, havers ve volkmann kanalı, kırmızı kemik iliği bulunur. kemikleri, köprücük kemikleri ve göğüs kemiği yassıdır. Düzensiz Şekilli kemikler; Süngerimsi Kemik dokuda . Volkmann kanal, ve Omurlar, alt-üst Gene ve elmacık kemikleri düzensizdir. havers kanal bulunmaz. ISKELET Kemik Gelişimini Etkileyen Faktörler; . Ca, P, K . • • . iueren besinler Protein bakımından zengin besinler Güneş Işığı A-D-C vitamini Hormonlar (GH, Parathormon, kalsitonin, tiroksin, Cinsiyet hormonları ve STH) ✓ Omurga 33 kemikten oluşmuştur. İlk iki kemik Atlas ve Eksen kemiği olup bu iki kemik arasında oynor eklem. bulunur. Atos kemiği başın aşağı yukar, hareketini, eksen kemiği ise sağa sola dönmesini sağlar. En Sondaki Sağr. kemiği ile kuyruk Sokumu kemiği arası oynamaz eklemdir. Baş: kafatası ve yüz kemikleri : Gövde Göğüs, kaburga ve omurga kemikler: Üyeler kol ve bacak kemikleri, üye kemerler: Kıkırdak Doku Görevleri; 1-) Hiyalin Kıkırdak ; (* Solunum) * Ara maddesinde (kollagen lifler bulunur. Bu yüzden * Bazı organlara desteklik Sağlar. (kulak, burun, Soluk borusu) basınca dayanıklıdır.. + Kondrasit bağ dokudon beslenir. +> Eklem yüzeyini örterek kayganlık Sağlar. 4 Likırdak dokuda; Sinirler, kon damarlar. ve lenf damarları * Ser+ insanda embriyonik dönemde iskelet sistemi hiyalin bulunmaz. olur. kıkırdak yapıdadır. Kaburga vaları, burun, Soluk borusu, bronşlar gibi SOLUNUM Beslenmeleri kıkırdak zarındaki damarlardan difüzyonla bölgelerde bulunur. * Kıkırdak doku hücrelerine. Kondrosit, are maddesine Kondrin denir. Hücreler i Sivi dolu dan kapsüller içerisinde 1 ya da. 2'si bir arada bulunur. Ara maddede kollagen ve elastik lifler yer alır. * Omurgalı hayvanların embriyolarında iskelet sistemi kıkırdaktan meydana gelmiştir. Köpekbaliği ve + Kondrini homojen, Saydom ve camsıdır. * Kondrosit Sayısı fazla ; kondrin Sayısı azdır. * * Lif az hücre fazla. . Kemik baş kısmı, epifiz plak.... 2- Elastik Kıkırdak + Ara maddesinde bol miktarda elastik lif bulunur. vatoz gibi * Kollagen liflere de rasHans * Bükülme özelliğine sahiptir. bazı balıklar haria erişkin bireylerde kemik ağırlıklı iskelet Sistemi bulunur. Ancak kıkırdak doku bozi yerlerde Varlığın Sürdürür. Örneğin, erişkin insanlarda; * Kulok kepuesi, kulak yolu, östaki borusu, gir+lok. kapargi (epiglottis). unumu 3. Fibroz Kıkırdak Soluk borusu ✓ kulak yolu ✓ kaburga vular, v ostati borusu ✓ -> vaun kemiklerin baş kısımlar, ✓ → Epiglottis (girtlat) V + Londrinde bollagen lifler çok -arla, kondrosit Sayısı → bulok kepaesi ✓ - omurlor arası diskler ✓ise azdır. ✓ ja tip Lukırdak doku vardır; 1-) Hiyalin Kıkırdak 2.) Elastik Kıkırdak ! Kondrosit = Hücre 3. Fibróz kırdak Kondrin = Ara Madde * Basına ve Getmeye karşı en dayanıklı dokudur. * Omurlar arası diskler, diz eklemindeki menisküsler ve kalua kemiklerinin eklem yaptığı yerlerde, köprücük kemiğinin oynar bölgelerinde, ligament ve tendonlarin va kısımlarında bulunur. V Kapsül (Lakuna) Kıkırdak nücrelerinin etrofini soron yapıdır. Eklemler 3-) Oynamaz Eklemler Demikler birbirine çok sıkı bağlanır.. * 25 En az iki yada daha fazla yapıyı birleştiren yapıya Hareket yeteneği yok. " denir. * eklem 3 başlık altında incelenir. -> Oynor eklemler -> Yarı Oynor Eklemler Oynamaz Eklemler 1-) Oynar Eklemler * insona geniş hareket danağı sağlar. * Uyluk kemiği ile kaval kemiği arasında, kürek kemiği ile pazu kemiği arasında, alt cene ile Şakak kemikleri orasında bulunan eklemler oynar eklemlerdir. *Kemiklerin eklem yapan yüzeyleri hiyalin kıkırdak ile örtülüdür. İki kemik birbirine ligamentler ile bağlanır.. * Dynor eklemlerde eklem kapsülü ve icinde Sinoviyal Su bulunur. * + Sinoviyal Sıvının dışında Sinoviyal zar bulunur. Ligament kemiği kemiğe bağlar. (Ai₂ Gaproz bağları) Tendon (kas kirişi) kası kemiğe bağlar. (Aşil Tendonu) 2- Yarı Oynar Eklemler * İki kemik arasında hijalin yada fibróz kıkırdak bulunur. + Hareketi Snrdır. * Laburga kemikler ile göğüs kemiği arasında hiyalin kıkırdaktan, omurlar arasında ise fibróz kıkırdaktan oluşmuş J yar oynar eklem bulunur.. * Ligament ve eklem kıkırdaklar, var; eklem Swisi, eklem zan ve eklem kapsülü yok. 4 Omurlarda disk kayması bel fıtığı * Kemiklerin uzantılar, testere dişlisi gibi birbirine girmiş. * Eklem Sivisi, eklem kıkırdağı, eklem kapsülü yok. * Gok kiso eklem bağlar. vor. > Lafotosinda, alt cene horia yüz kemikleri arasında ve sağrı kemiği ile kuyruk Sokumu arasında görülür. Kas Sistemi 2- Kalp Kası * Cizgili kas yapısındadır. * Skeletle beraber vücudun hareketini sağlar. r Hareket, Sindirim, Solunum, boşaltım ve vücut Isısının oluşmasında görev alır. → * Man dallanmalar yapan tek çekirdekli hücrelerden oluşur. * interkalar disk adı verilen özelleşmiş bölgeler elektriksel olarak her kolp kası hücresini komşu Sarkomerkas hücrelerinin kasılıp gevşeyebilen hücrelere bağlar. en kücük birimidir.. -> → Sarkoplazma kas hücresinin sitoplazması Sarkolemma: kas hücresinin zan Sarkoplazmik Retikulum: E.R. Sarkozom : Mitokondri Beyinde, akciğerde, böbrekte ka's yok. Miyofibril denilen aktin ve mijozin yapılı protein iplikler birleşip kas lifini; kas lifleri de birlesi tas demetini oluşturur. ✓ Kimyasal enerji mekonik enerjiye cevrilir. 1-) Düz Kas * Hücreleri mekik şeklinde olup tek çekirdeklidir. * Aktin ve Miyozin iplikleri bulundurur ancak bu iplikler düzenli bir yerleşime Sahip olmadığı icin bantlaşma. görülmez. 4 Kasilip gevşemesi; iskelet ve kolp kasına göre daha. yavaştır. Hücrelerin iki ucu sivri mekik Şeklindedir. Çekirdek Oval olup hücrenin ortasındadır. + Dasılıp gevşemesini otonom sinir sistemi kontrol eder, istemsizdir. * Box organlarda yer alan düz kaslar sürekli olmamakla birlikte kendi ritmik kasılmasını oluşturabilir. + Kalp kendi ritmik kasılmasını başlatır, Ancak otonom Sinirlerle hızı düzenlenir. 4 Kalp kası hücreler: Sürekli kasılıp geuşer. * 3- iskelet Kası Demeter halinde bulunur. Her demet çok Soyida kas lifi icerir. Her lif tek bir iskelet kosı hücresidir. iskelet kası hücreleri bölünerek çoğalamo2. Hücrelerin Gok hücreli olmosının nedeni embriyonik hücrelerinin kaynaşması sonucudur. Endomitoz değildir. * Gok çekirdeklidir. Getirdekler hücre car. (Sartolemma) nın altında konumlanmıştır. * Yapısındaki aktin ve miyozin ipliklerinin yerleşim düzenine bağlı olarak bantlaşma görülür. + Somatik Sinirlerle uyarılırlar ve istemli calışır. H124 kasılır ve çabuk yorulur. O₂'li Solunum ile enerji üretir. Ancok 0₂ yetmezliğinde Laktik Asit Fermantasyonu ile energi elde edebilir. 4 Yapısında Miyoglobin D2 depolar, demir içerir ve kırmızı renk verir. bol miktarda "miyoglobin" bulunur.